Arbiter bankowy - kim jest? Na czym polega bankowy arbitraż konsumencki?

Arbiter bankowy – kto to?

Arbiter bankowy to pośrednik między bankami a ich klientami przy zaistniałych sporach. Zajmuje się przede wszystkim roszczeniami pieniężnymi z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania czynności bankowych na rzecz konsumenta. Arbiter bankowy przy Związku Banków Polskich uprawniony jest to prowadzenia postępowania przedsądowego zgodnie z ustawą z dnia 23 września 2016 r. o pozasądowym rozwiązywaniu sporów konsumenckich. Został także wpisany pod poz. 1 do Rejestru podmiotów uprawnionych, prowadzonego przez Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

Arbiter bankowy z ZBP działa w ramach Bankowego Arbitrażu Konsumenckiego z siedzibą na ul. Kruczkowskiego 8 w Warszawie. Funkcja wiąże się z czteroletnią kadencją. Bankowy arbiter konsumencki powoływany jest przez Radę Związku Banków Polskich. Kandydat powinien być obywatelem polskim i stale zamieszkiwać na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej, zajmować stanowisko sędziego, adwokata lub rady prawnego przez minimum 7 lat, wyróżniać się wysokim autorytetem moralnym oraz korzystać z pełni praw publicznych. Obecnie rolę arbitra pełni Katarzyna Marczyńska, a jej zastępczynią jest Jolanta Potocka. Jeśli więc wziąłeś kredyt gotówkowy lub inny i spierasz się w jego sprawie z bankiem, to rozważ wysłanie wniosku do bankowego arbitra sądowego.

Sprawdź: Banki w Polsce - poznaj najpopularniejsze banki komercyjne i państwowe w Polsce

Arbiter bankowy – na czym polega jego praca?

Praca arbitra bankowego polega na polubownym rozstrzyganiu sporów o roszczenia pieniężne między bankiem a konsumentem. Są jednak pewne warunki: bank musi należeć do ZBP lub dobrowolnie poddać się pod orzecznictwo arbitra, a umowa z jego klientem nie może wiązać się z działalnością gospodarczą lub zawodową. Bankowy arbitraż konsumencki służy temu, by uniknąć kierowania sprawy do sądu.

Wnioski mogą dotyczyć m.in.:

• niewłaściwego obliczania rat,
• niedostatecznego poinformowania klienta o warunkach umowy lub opłatach,
• klauzul abuzywnych w umowie,
• braku zwrotu nadpłaconych odsetek i innych opłat,
• nieracjonalnie wysokich opłat za wydanie dokumentów,
• niekorzystnych ofert cross-selling (sprzedaż kredytu wraz z produktem dodatkowym np. ubezpieczeniem).

Arbiter bankowy – jakie sprawy rozpatruje arbiter bankowy?

Poza wyżej wymienionymi warunkami są także inne. Abiter bankowy zajmuje się tylko tymi sprawami, które:

• dotyczą roszczeń pieniężnych z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania przez bank czynności bankowych lub innych czynności na rzecz konsumenta (należy podać kwotę, jakiej żąda się od banku);
• dotyczą roszczenia do określonego progu kwotowego;
• dotyczyć roszczenia, które przeszło już przez etap postępowania reklamacyjnego (bank nie odowiedział na reklamację lub nie zrobił tego w ciągu 30 dni);
• dotyczą sytuacji zaistniałych po 1 lipca 2001 r.

Przy roszczeniach do jakiej kwoty arbiter bankowy może zająć się sprawą? Górnym progiem wartości jest 12 000 zł lub 20 000 zł przy kredycie hipotecznym, przy czy nie wlicza się do tego odsetek. Nie ma minimalnego progu kwotowego. Warto znać regulaminy i kryteria spraw arbitra sądowego, by nie wysyłać wniosku na próżno.

Arbiter bankowy – jakich spraw nie podejmuje się arbiter bankowy?

Arbiter bankowy nie podejmuje się spraw, które nie spełniają wyżej wymienionych warunków, czyli takich, które:

• dotyczą innych sporów niż związanych z roszczeniami pieniężnymi między bankiem a konsumentem;
• dotyczą kwot powyżej wskazanego progu;
• wciąż są na etapie reklamacji lub reklamacja nie została jeszcze złożona;
• dotyczą sytuacji sprzed 1 lipca 2001 r.;
• dotyczą kredytów na działalność gospodarczą lub zawodową.

Arbiter bankowy – kto może skorzystać z jego pomocy?

Z pomocy arbitra bankowego mogą klienci indywidualni banków należących do ZBP lub skłonnych do współpracy przy rozwiązywaniu sporu.

Kliknij i sprawdź: Kalkulator kredytowy

Arbiter bankowy – jak wypełnić i dostarczyć wniosek?

Wzór wniosku do arbitra bankowego zawiera:

• dane wnioskującego (imię i nazwisko, adres zamieszkania, numer telefonu, ew. adres mailowy);
• dane banku (pełna nazwa, adres siedziby i oddziału, w który została zawarta umowa);
• treść żądania (zwięzła i rzeczowa informacja o przyczynie roszczenia);
• uzasadnienie roszczenia (najlepiej powoływać się na zapisy umowy, regulaminy oraz przepisy prawa);
• kwotę roszczenia.

Do wniosku do arbitra bankowego należy złożyć dokument potwierdzający zakończenie postępowania reklamacyjnego lub oświadczenie, że bank nie odpowiedział na reklamację w ciągu 30 dni. Można też załączyć potwierdzenie opłaty arbitrażowej. Pismo do arbitra bankowego wysyła się na adres: Bankowy Arbitraż Konsumencki, 00-380 Warszawa, ul. Kruczkowskiego 10 lub mailem na adres: arbitraz.kancelaria@zbp.pl.

Arbiter bankowy ma 90 dni na analizę wniosku i weryfikację dokumentów pod kątem zasad Kodeksu Etyki Bankowej i przepisów prawa oraz orzeczenie. Konsument i bank nie biorą udziału w tym etapie.

Arbiter bankowy – kontakt

Adres arbitra bankowego: ul. Kruczkowskiego 10, 00-380 Warszawa.

Telefon arbitra bankowego: 22 48 68 400.

Arbiter bankowy a ochrona konsumenta w bankach w Polsce

Arbiter bankowy orzeka w sporach z bankami należącymi do ZBP, a więc m.in. Bankiem Millennium, Getin Bankiem, Santanderem, Alior Bankiem, mBankiem, Bankiem Pekao, PKO BP, Credit Agricole, ING Bankiem Śląskim, a także bankami spółdzielczymi.

ZBP to nie jedyna instytucja, która zajmuje się ochroną konsumentów na rynku finansowym. Arbitrów przy KNF jest więcej – ich lista znajduje się na stronie knf.gov.pl. Opłata za uproszczone postępowanie arbitrażowe jest stała i bezzwrotna i wynosi 150 zł. Nie podlega zwrotowi, choć w uzasadnionych przypadkach Prezes Sądu Polubownego może z niej zwolnić w części lub całości.

Kliknij i dowiedz się więcej: Kredyt gotówkowy bez zaświadczeń o zarobkach - gdzie szukać, ile kosztuje?

Arbiter bankowy – czy warto skorzystać z jego pomocy?

Jakie są opinie o arbitrze bankowym? Czy opłaca się zwrócić do niego o orzeczenie w sprawie sporu z bankiem? Należy wiedzieć, że co roku rozpatruje się 1000-1500 podobnych roszczeń, z czego większość kończy się orzeczeniem na korzyść banku. Teoretycznie całe postępowanie powinno trwać do 90 dni, ale proces może się wydłużyć. Trzeba więc uzbroić się w cierpliwość. Poza tym tylko jeden na dziesięć wniosków rozstrzyganych jest na korzyść konsumenta. Przed próbą kontaktu warto zastanowić się, czy wszystkie warunki zostały spełnione oraz czy sprawa ma odpowiednio dużą wagę np. doszło do rażącego zaniedbania ze strony banku. Pomocne będzie także powołanie się na przepisy z ustawy z dnia 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym. Wniosek trzeba odpowiednio uzasadnić. Jeśli arbiter orzeknie na korzyść klienta, to bank będzie miał 14 dni na wykonanie postanowień.

Warto zwrócić się do arbitra lub rzecznika finansowego szczególnie w przypadku roszczeń dotyczących kredytów walutowych, bo w umowach często zauważyć można klauzule abuzywne. W ostatnich latach sądy chętniej orzekają na korzyść klientów. Konsument, który czuje się pokrzywdzony, właściwie nic nie traci na złożeniu wniosku. Opłata jest niska, a decyzja arbitra wiążąca. Nawet jeśli będzie dla klienta banku niekorzystna, to ten nadal ma prawo zwracać się do rzecznika finansowego czy złożyć pozew. Istotne jest też to, że arbiter bankowy ma możliwość wsparcia konsumenta w sporze z bankami z Europejskiego Obszaru Zagranicznego, który obejmuje Unię Europejską, Norwegię i Islandię i Liechtenstein.

Sprawdź: Kredyt hipoteczny w euro

Arbiter bankowy – koszty

Opłata za wniosek do arbitra bankowego wynosi:

• 20 zł dla roszczeń poniżej 50 zł,
• 50 zł dla roszczeń powyżej 50 zł.

Jeśli arbiter orzeknie na korzyść konsumenta, to ten otrzyma 100% zwrotu wniesionej opłaty od banku. W wypadku ugody jest to 50% zwrotu. Jeśli dojdzie do niekorzystnego dla klienta orzeczenia, to ten nie otrzyma nic.

Arbiter bankowy a rzecznik finansowy – różnice. Kogo wybrać?

Rzecznik finansowy i arbiter bankowy – do którego się zwrócić ze swoją sprawą? Obie funkcje wiążą się z pomocą konsumentom, zakres działania jest jednak nieco inny. Rzecznik finansowy to instytucja, która działa krócej, bo od 2015 r. Zajmuje się wsparciem klientów w sporach z podmiotami rynku finansowego: bankami, firmami pożyczkowymi, towarzystwami ubezpieczeniowymi czy firmami oferującymi leasing. Wniosek może być rozpatrzony dopiero po nieskutecznej reklamacji.

Rzecznik finansowy przeprowadza postępowanie interwencyjne lub polubowne. Pierwsze polega na wysłaniu do podmiotu finansowego niewiążącej opinii, która skłonić ma do zmiany decyzji w sporze z klientem. Drugie ma doprowadzić do ugody pomiędzy stronami – tym razem reakcja podmiotu finansowego jest konieczna. Jeśli nie dojdzie do ugody, to konsument ma prawo pozwać bank. Rolą rzecznika finansowego jest wtedy sporządzenie opinii stanowiącej później załącznik.

W skrócie można powiedzieć, że:

• arbiter bankowy jest skuteczniejszy niż rzecznik finansowy, bo jego orzeczenia są wiążące dla banku (jeśli arbiter orzeknie na niekorzyść klienta, to ten wciąż może złożyć pozew);
• rzecznik finansowy ma większy zakres obowiązków i wspiera konsumenta także w sporach z podmiotami finansowymi innymi niż banki.