Zastrzeż PESEL – najważniejsze informacje o usłudze
Zastrzeżenie numeru PESEL to nowa usługa, która działa w Polsce od listopada 2023 r. na mocy ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczania niektórych skutków kradzieży tożsamości, jednak jej prawne konsekwencje obowiązują od 1 czerwca 2024 r. Od tego momentu banki i instytucje oferujące np. kredyty gotówkowe mają ustawowy obowiązek weryfikowania Rejestru Zastrzeżeń Numerów PESEL przed podpisaniem umowy kredytowej lub udzieleniem pożyczki.
Z usługi może skorzystać każda osoba pełnoletnia posiadająca numer PESEL – nie tylko obywatele Polski, ale również obcokrajowcy.
Gdzie zastrzec PESEL? Można to zrobić online, np. za pomocą aplikacji mObywatel lub w dowolnym urzędzie gminy.
Jak działa zastrzeżenie PESEL?
Zastrzeżenie numeru PESEL zabezpiecza przed bezprawnym wykorzystaniem danych osobowych przez oszustów dokonujących przestępstw kradzieży tożsamości. Dzięki nowej usłudze można ochronić się przed ryzykiem zaciągnięcia zobowiązania czy podpisania niekorzystnej umowy kredytowej w naszym imieniu.
Jakie są konsekwencje zastrzeżenia numeru PESEL?
- Zastrzeżenie numeru PESEL chroni przed wyłudzeniem kredytu,
- Bank lub firma pożyczkowa ma obowiązek weryfikowania czy PESEL nie został zastrzeżony. Dotyczy to również innych podmiotów, np. operatorów telekomunikacyjnych czy notariuszy.
- Jeśli osoba z zastrzeżonym numerem ESEL padnie ofiarą oszustwa polegającego na wyłudzeniu kredytu, nie będzie musiała spłacać zobowiązania.
Zastrzeżenie PESEL nie wpływa na inne dokonywane przez nas czynności, np. korzystanie z opieki zdrowotnej, udział w wyborach, podróżowanie i załatwianie spraw urzędowych takich jak wzięcie ślubu czy zameldowanie się.
Jak skorzystać z zastrzeżenia numeru PESEL?
Jak dokonać zastrzeżenia numeru PESEL? Można to zrobić przez internet, np. w serwisie internetowym mObywatel lub aplikacji mobilnej mObywatel 2.0. Tradycyjna droga to złożenie wniosku w dowolnym urzędzie gminy.
Jak zastrzec PESEL online?
Zastrzeżenie PESEL – aplikacja mObywatel 2.0
- pobierz aplikację mobilną ze sklepu Google Play lub App Store,
- zainstaluj i otwórz aplikację,
- zarejestruj się i ustaw hasło,
- dodaj dokument, np. mDowód,
- potwierdź tożsamość, np. za pomocą bankowości elektronicznej lub profilu zaufanego,
- wybierz Zastrzeż PESEL.
Jak zastrzec PESEL w urzędzie?
- wypełnij wniosek w dowolnym urzędzie gminy lub poproś urzędnika o wydrukowanie wypełnionego wniosku z systemu,
- sprawdź poprawność danych,
- podpisz i złóż wniosek.
Zastrzeżenie PESEL działa automatycznie, a usługa jest realizowana od razu. W każdej chwili możesz też bezterminowo cofnąć zastrzeżenie, a także ustawić zastrzeżenie z konkretną, przyszłą datą i godziną.
Ile kosztuje zastrzeżenie PESEL?
Zastrzeżenie numeru PESEL jest bezpłatne – za skorzystanie z usługi nie są pobierane żadne opłaty.
Jak sprawdzić, czy mam zastrzeżony PESEL?
Wszelkie czynności związane z zastrzeganiem PESEL można dokonywać wygodnie przez aplikację mobilną mObywatel 2.0 lub w serwisie internetowym mObywatel. Tam też można sprawdzać historię zastrzeżeń, a nawet zweryfikować, jakie podmioty sprawdzały nasz PESEL, kiedy i z jakiego powodu. Żeby to zrobić, wystarczy wejść w aplikacji w zakładkę Historia.
Kiedy i jak cofnąć zastrzeżenie PESEL?
W każdej chwili możemy wycofać zastrzeżenie PESEL – warto to zrobić, np. gdy chcemy:
- zaciągnąć kredyt w banku,
- skorzystać z pożyczki, np. z sektora pozabankowego,
- dokonać zakupów ratalnych,
- skorzystać z płatności odroczonej w sklepie internetowym (np. z usługi PayPo),
- podpisać umowę o leasing,
- podpisać umowę z operatorem telekomunikacyjnym lub otrzymać kopię karty SIM,
- załatwić sprawę u notariusza, np. podpisać akt notarialny sprzedaży nieruchomości.
Jak cofnąć zastrzeżenie PESEL? Najłatwiej zrobić to w aplikacji mObywatel 2.0. Wystarczy wybrać opcję Cofnij bezterminowo lub Cofnij i ustaw ponowne zastrzeżenie, a następnie wybrać datę i godzinę ponownego zastrzeżenia numeru.
Czy można wziąć kredyt mając zastrzeżony PESEL?
Zanim zdecydujemy się zaciągnąć kredyt, pamiętajmy o cofnięciu zastrzeżenia. Osoba z zastrzeżonym numerem PESEL od 1 czerwca 2024 r. nie może zaciągnąć zobowiązania – podmiot udzielający kredytu ma obowiązek sprawdzenia Rejestru Zastrzeżeń Numerów PESEL. Jeśli okaże się, że PESEL jest zastrzeżony, podmiot powinien odmówić zawarcia umowy. Jeżeli pomimo zastrzeżenia bank udzieli pożyczki, osoba, której dane wykorzystano, nie będzie musiała spłacać długu.
