Co to jest oprocentowanie kredytu? Jak je obliczyć?

Co to jest oprocentowanie kredytu?

Oprocentowanie kredytu to koszt pożyczenia pieniędzy, wyrażony jako procent od całkowitej kwoty kredytu. Jest to opłata, którą kredytobiorca płaci kredytodawcy za możliwość korzystania z pożyczonych środków. 

• Oprocentowanie kredytu gotówkowego jest zazwyczaj wyższe niż oprocentowanie kredytu hipotecznego ze względu na większe ryzyko dla banku. Kredyty hipoteczne, zabezpieczone nieruchomością, są mniej ryzykowne dla banków, co przekłada się na niższe oprocentowanie. 
• Aby obliczyć miesięczną ratę kredytu, należy znać nominalne oprocentowanie, okres kredytowania oraz wysokość pożyczki. Formuła obliczania raty opiera się na skomplikowanych wzorach matematycznych uwzględniających kapitalizację odsetek. 
• Oprocentowanie kredytów hipotecznych zmienia się w zależności od sytuacji rynkowej i polityki banków centralnych. Obecnie oprocentowanie kredytów hipotecznych w Polsce waha się w granicach 6-8% w skali roku, jednak dokładne wartości zależą od wielu czynników, takich jak zdolność kredytowa klienta, wysokość wkładu własnego oraz długość okresu kredytowania. 

Oprocentowanie kredytu gotówkowego

Oprocentowanie kredytu gotówkowego to najważniejszy element wpływający na koszt zobowiązania finansowego, z którym musi liczyć się każdy kredytobiorca. Ze względu na różne praktyki banków oraz zmieniające się warunki rynkowe, warto znać szczegóły dotyczące rodzajów oprocentowania dostępnych na rynku. 

Jakie jest oprocentowanie kredytu gotówkowego? 

• Stałe oprocentowanie kredytu gotówkowego – to najbardziej popularna forma kredytu gotówkowego, oferowana przeważnie na niewielkie kwoty, które nie przekraczają 255 550 zł, zgodnie z górnym limitem Ustawy o kredycie konsumenckim. Oprocentowanie tego typu kredytu jest z góry ustalone i nie zmienia się przez cały okres kredytowania, co daje przewidywalność w planowaniu domowego budżetu. Aktualnie oprocentowanie kredytu gotówkowego oscyluje na poziomie 12%. 
• Limit maksymalnego oprocentowania – zgodnie z art. 359 § 2 Kodeksu cywilnego, stopa referencyjna, która wpływa na oprocentowanie kredytów, nie może przekroczyć pewnej maksymalnej wartości. W efekcie maksymalne oprocentowanie kredytu gotówkowego w skali roku może wynosić dwukrotność odsetek ustawowych, co stanowi zabezpieczenie przed nadmiernym kosztem kredytu. 
• Opcje oprocentowania – nie wszystkie instytucje finansowe oferują kredyty gotówkowe z oprocentowaniem stałym. Często, szczególnie przy dłuższych okresach kredytowania, jak 10 lat oferowane przez ING Bank Śląski, kredytobiorcy mogą spotkać się z opcją oprocentowania zmiennego. Stałe oprocentowanie może być dostępne przy krótszych umowach, na przykład 3-letnich, co może być korzystniejsze dla osób szukających mniejszej raty i krótszego okresu spłaty. 

Oprocentowanie kredytu hipotecznego

Podobnie jak w przypadku kredytu gotówkowego, kredyt hipoteczny może posiadać zarówno oprocentowanie zmienne, jak i stałe. Wysokość zmiennego oprocentowania jest kalkulowana na podstawie sumy marży bankowej oraz stawki WIBOR 3M lub 6M, które mogą się zmieniać w czasie. Wzrost stawki WIBOR skutkuje zwiększeniem oprocentowania. 

Stałe oprocentowanie kredytów hipotecznych jest ustalane na podstawie średniej wszystkich wartości WIBOR, które obowiązywały zazwyczaj przez ostatnie 5 lat, do których dodawana jest marża banku.

Zgodnie z obowiązującymi przepisami, banki w Polsce muszą oferować swoim klientom opcję kredytu hipotecznego ze stałym oprocentowaniem na minimum 5 lat. Rozwiązanie to stało się bardziej dostępne, pomimo że jeszcze kilka lat temu było rzadkością. 

Warto pamiętać, że te kredyty są stałe tylko okresowo. Oznacza to, że jeśli zawrzesz umowę kredytową na 30 lat ze stałym oprocentowaniem na pierwsze 5 lat, po tym okresie bank zaproponuje Ci nowe warunki – oprocentowanie zmienne lub ponownie stałe, zależne od aktualnych warunków ekonomicznych.

Jakie jest oprocentowanie kredytu hipotecznego? W 2024 roku, średnie oprocentowanie kredytu hipotecznego oscyluje wokół 8%, ale dokładna stawka może różnić się w zależności od banku i szczegółów oferty. Stałe oprocentowanie na poziomie około 7% do 8% jest powszechnie dostępne dla klientów decydujących się na 5-letni okres stałości oprocentowania, co jest standardem dla nowych ofert kredytowych.

Warto sprawdzić: Czym jest i od czego zależy marża kredytu hipotecznego?

Czym różni się oprocentowanie kredytu od RRSO

Bardzo często oprocentowanie kredytu mylone jest z RRSO. Niestety może to doprowadzić to złego zrozumienia oferty banku.

• Oprocentowanie kredytu – wskaźnik wyrażony procentowo informujący o koszcie odsetek w skali roku. Oprocentowanie jest naliczane przez cały okres kredytowania od kapitału, który pozostaje po spłacie każdej z rat. Wyróżnia się oprocentowanie nominalne zawierające wszelkie elementy przychodowe i dochodowe banku. Najczęściej można się z nim spotkać w przypadku kredytu gotówkowego. Drugie to oprocentowanie bazujące na marży i stawce WIBOR. Najczęściej stosowane jest w przypadku długoterminowych kredytów np. hipotecznych.
• RRSO – Rzeczywista Roczna Stopa Oprocentowania. Jest to całkowity koszt kredytu w stosunku rocznym wyrażony w procentach. W skład RRSO wchodzą więc wszystkie koszty kredytu, jak oprocentowanie nominalne, prowizja banku, koszty rozpatrzenia wniosku kredytowego, opłata przygotowawcza, ubezpieczenie, prowizja i pozostałe koszty. Na wysokość RRSO wpływa długość okresu spłaty kredytu. Dlatego jeśli będzie on krótki, wówczas wartość RRSO będzie wyższa.

Przykład kredytu gotówkowego 

• Oprocentowanie nominalne: 10% 
• Dodatkowe koszty: prowizja za udzielenie kredytu 2%, ubezpieczenie kredytu 3% 
• RRSO: 16% 

W tym przypadku, chociaż oprocentowanie wynosi 10%, całkowity roczny koszt kredytu, uwzględniający wszystkie dodatkowe opłaty, wzrasta do 16%. 

Przykład kredytu hipotecznego 

• Oprocentowanie nominalne: 5% 
• Dodatkowe koszty: prowizja 1%, opłata za wycenę nieruchomości, ubezpieczenie niskiego wkładu 
• RRSO: 7% 

W tym przykładzie, nominalne oprocentowanie to tylko 5%, ale po dodaniu dodatkowych kosztów, rzeczywisty roczny koszt kredytu, wyrażony jako RRSO, wzrasta do 7%. 

Jak obliczyć oprocentowanie kredytu gotówkowego i hipotecznego? 

Oprocentowanie nominalne kredytu to procentowa stawka, która pokazuje, jaką część pożyczonej kwoty stanowią odsetki naliczane przez bank w ciągu roku. Aby obliczyć rzeczywiste roczne koszty kredytu, warto również znać pojęcie RRSO, które obejmuje wszystkie dodatkowe koszty. Jak obliczyć oprocentowanie kredytu w skali roku? 

Wzór na obliczenie oprocentowania nominalnego w skali roku:

Oprocentowanie roczne = (Odsetki roczne/Kwota kredytu) ×100  

Przykłady:

Kredyt gotówkowy 

• Kwota kredytu: 20,000 zł 
• Odsetki roczne: 1200 zł 

Wzór: Oprocentowanie roczne = (1200 zł/20000 zł) × 100=6%  

Kredyt hipoteczny 

• Kwota kredytu: 300,000 zł 
• Odsetki roczne: 15,000 zł 

Wzór: Oprocentowanie roczne = (15000 zł/300000 zł) × 100=5% 

Jak WIBOR wpływa na oprocentowanie kredytu?

W pierwszej kolejności należy wskazać, że WIBOR dotyczy tylko produktów kredytowych z oprocentowaniem zmiennym. Wysokość stawki WIBOR jest zmienna i ma na nią wpływ przede wszystkim bieżąca sytuacja gospodarcza.

Kredyty ze zmiennym oprocentowaniem najczęściej ustalane są za pomocą wskaźników WIBOR 3 i WIBOR 6. Wpływają one na wysokość oprocentowania kredytu, tak samo jak marża banku. Im wyższy jest WIBOR, tym wyższe będzie oprocentowanie kredytu. Im mniejszy, nim niższe.

Oprocentowanie kredytu – stałe czy zmienne?

Zarówno stałe oprocentowanie kredytu, jak i zmienne mają swoje zalety i wady. Jeśli zastanawiasz się, które z nich jest dla Ciebie lepsze, zapoznaj się z poniższą tabelą.

Wybór rodzaju oprocentowania powinien być uzależnionych od bieżącej sytuacji finansowej kredytobiorcy i poziomu ryzyka, który jest w stanie zaakceptować.

Jeśli wolisz bezpieczeństwo i możliwość zarządzania domowym budżetem bez stresu, najlepiej wybierz oprocentowanie stałe. Jednak w przypadku, gdy zmienne stopy procentowe nie stanowią dla Ciebie problemu, możesz postawić na oprocentowanie zmienne.

Maksymalne oprocentowanie kredytu gotówkowego i hipotecznego 

Jeśli stopa referencyjna Narodowego Banku Polskiego wynosi 5,75%, to możemy obliczyć maksymalne oprocentowanie kredytów w Polsce na rok 2024, stosując odpowiedni wzór: 

Maksymalne oprocentowanie=2 × (stopa referencyjna NBP+3,5%) 

Podstawiając aktualną stopę referencyjną: 

Maksymalne oprocentowanie=2 × (5,75%+3,5%) = 2×9,25%=18,5% 

Oznacza to, że w 2024 roku banki nie mogą stosować oprocentowania wyższego niż 18,5% rocznie, gdy stopa referencyjna wynosi 5,75%. 

Maksymalne oprocentowanie kredytu w bankach 

Interesuje Cię jak kształtuje się oprocentowanie kredytu gotówkowego w PKO BP? A może chcesz wiedzieć, ile w ING wynosi oprocentowanie kredytu hipotecznego? Potrzebne dane znajdziesz w poniższych tabelach. 

Oprocentowanie kredytów gotówkowych przy założeniu zaciągnięcia kredytu na 50 tys. zł na 5 lat (oprocentowanie zmienne) 

Oprocentowanie kredytów hipotecznych przy założeniu zaciągnięcia kredytu na 245 tys. zł na okres 30 lat (oprocentowanie stałe) 

Przeczytaj także: Ile wynoszą ukryte koszty kredytu hipotecznego?

Jakie znaczenie przy kredycie ma oprocentowanie?

Oprocentowanie informuje, ile zapłacisz za odsetki w trakcie spłaty kredytu. Uzależnione jest od marży narzuconej przez bank oraz stawki referencyjnej. Na wysokość oprocentowania mają wpływ m.in. takie czynniki jak: 

• Kwota kredytu – im wyższa kwota kredytu, tym na lepsze oprocentowanie możesz liczyć, ponieważ banki często oferują korzystniejsze warunki dla większych sum. 
• Okres kredytowania – długi okres kredytowania oznacza niższe raty miesięczne, ale niekoniecznie tańszy kredyt w dłuższej perspektywie, ponieważ całkowite odsetki mogą być wyższe. 
• Wkład własny – wyższy wkład własny może prowadzić do niższego oprocentowania, ponieważ zmniejsza ryzyko dla banku, co pozwala na obniżenie marży. 
• Produkty dodatkowe – banki często oferują lepsze warunki kredytowania w zamian za korzystanie z dodatkowych produktów, takich jak konta osobiste, ubezpieczenia czy karty kredytowe. 

Średnie oprocentowanie kredytów w 2024 roku: 

• Kredyty gotówkowe – średnie oprocentowanie zmienne kredytów gotówkowych waha się od około 9,29% do 13,20% w zależności od banku i warunków kredytu. Najniższe oprocentowanie można znaleźć w ofertach takich banków jak Citi Handlowy i Alior Bank, oferujących stawki około 9,29%-9,90%​. 
• Kredyty hipoteczne – średnie oprocentowanie stałe kredytów hipotecznych wynosi obecnie około 7,5%-8,3%. Najniższe oprocentowanie można znaleźć w ofertach banków takich jak PKO BP i ING Bank Śląski, które oferują stawki rzędu 7,39%-7,76% 

Najniższe oprocentowanie kredytu gotówkowego w 2024 roku oferuje Citi Handlowy z oprocentowaniem na poziomie 9,29%. W przypadku kredytów hipotecznych, najniższe oprocentowanie stałe na poziomie 7,39% oferuje PKO Bank Polski. 

Czy można negocjować wysokość oprocentowania przy kredycie?

Tak! Można negocjować o jak najniższe oprocentowanie kredytu w przypadku marży, która ustalana jest przez banki indywidualnie. Niewielka różnica w jej wysokości, może obniżyć ratę kredytu nawet o kilkaset złotych.

Negocjacje o wysokości marży możesz rozpocząć jeszcze przed podpisaniem umowy, ale również w trakcie jej trwania. Co może przyczynić się do obniżenia jej pułapu?

• Wykazanie wzrostu pensji lub podpisania stabilniejszej umowy.
• Spłata innych zadłużeń.
• Dobra historia kredytowa.
• Wysoki wkład własny.
• Skorzystanie z produktów dodatkowych banku.
• Korzystniejsze warunki kredytowe w innych bankach.

Marża podlega więc negocjacjom, dlatego zawsze warto upewnić się, czy kwota Twojego kredytu może zostać obniżona.

Nie przegap: Jak negocjować kredyt hipoteczny z bankiem?

Jak i gdzie sprawdzić oprocentowanie kredytu? 

Aby znaleźć najkorzystniejszą ofertę, warto korzystać z dostępnych narzędzi online, takich jak kalkulatory kredytowe oraz rankingi ofert bankowych. 

Chcesz wiedzieć, jakie może być oprocentowanie Twojego kredytu? Aby obliczyć oprocentowanie kredytu wykorzystaj kalkulator kredytowy. To narzędzie online, które pozwala na szybkie i łatwe obliczenie kosztów kredytu. Dzięki niemu oszacujesz wysokość miesięcznych rat, całkowity koszt kredytu oraz RRSO. Korzystanie z kalkulatorów kredytowych pozwala na porównanie różnych ofert i wybór najkorzystniejszej. 

Aby uzyskać najbardziej aktualne i precyzyjne informacje na temat oprocentowania kredytów, zachęcamy do skorzystania z naszych kalkulatorów kredytowych oraz rankingów ofert bankowych. Dzięki nim możesz łatwo znaleźć najlepszą ofertę dostosowaną do Twoich potrzeb finansowych.