Szybki rozwój usług online sprawił, że bankowość elektroniczna stała się niejako obowiązkiem. Niewielu z nas pamięta jeszcze te długie kolejki w banku, na których końcu znajdował się pracownik siedzący w tzw. okienku. Jego zadaniem było coś, co teraz robimy sami, czyli przelew środków na konto wskazane przez klienta. W Polsce dopiero w 1993 roku pojawiły się pierwsze karty płatnicze, za pomocą których można było wypłacać gotówkę z bankomatu, a usługi bankowości internetowej pojawiły się na długo po tym wydarzeniu.
Czy bankowość elektroniczna jest bezpieczna? Aktualne statystyki
Aktualnie bankowość internetowa w naszym kraju ma się całkiem dobrze. Z pewnością do doskonałej kondycji e-bankowości przyczyniła się nieco pandemia koronawirusa. Podczas lockdownów staraliśmy się unikać fizycznego kontaktu z innymi ludźmi i większość spraw załatwialiśmy zdalnie. Nawet tych urzędowych czy związanych z finansami (np.wzięcie kredytu gotówkowego czy założenie konta osobistego).
Niestety większe zainteresowanie usługami bankowości elektronicznej sprawiło, że na rynku pojawiają się coraz to nowsze zagrożenia ze strony cyberprzestępców. Przykładem może być phishing, który polega na pozyskaniu poufnych informacji (np. danych z kart kredytowych), chociażby poprzez podszywanie się pod stronę internetową banku.
Do stycznia 2021 roku, Google wykrył ponad 2021 miliona stron phishingowych. Zatrważająca informacja jest jednak taka, że z roku na rok ilość fałszywych portali znacząco wzrasta. Patrząc na statystyki ze stycznia 2021, widzimy, że w sieci ukazało się prawie o 30 proc. więcej stron phishingowych poświęconych kradzieży danych osobowych, danych logowania czy też danych medycznych niż w styczniu ubiegłego roku.
Ilu Polaków korzysta z bankowości elektronicznej?
Z raportu dotyczącego bankowości internetowej i mobilnej opublikowanego przez Związek Banków Polskich, wynika, że w pierwszym kwartale 2021 roku, liczba osób, która aktywnie korzystała z bankowości internetowej (przyjęte kryterium to minimum raz w miesiącu), wyniosła 19,94 mln. Wynik ten jest większy o ponad 2 proc. w porównaniu do ostatniego kwartału 2020 roku i niemal o 6 proc. w porównaniu do pierwszego kwartału 2020 roku.
Jak widać Polacy coraz pewniej czują się w temacie e-bankowości, pytanie jednak, czy w związku z tym przestrzegają zasad bezpieczeństwa? Niestety nie zawsze. W dalszym ciągu zdarza nam się ujawniać dane znajdujące się na kartach płatniczych, czy też stosować to samo hasło do logowania na różnych stronach internetowych. Cyberoszuści z roku na rok stają się jednak jeszcze bardziej przebiegli, dzięki czemu liczba ofiar cały czas rośnie.
Do ilu przestępstw na tle finansowym dochodzi rocznie poprzez bankowość elektroniczną?
Każdy rok wiąże się niemal z rekordowym skokiem statystyk. W 2020 roku zostało stwierdzonych 6,7 tys. przestępstw z użyciem bankowości elektronicznej, a jeszcze dwa lata wcześniej niecałe 4. Komenda Główna Policji zwraca też uwagę na problem dotyczący innego rodzaju oszustwa, tzw. skimmingu, który pomaga złodziejom sczytywać dane z karty. W 2020 roku zostało zgłoszonych aż 1406 takich przypadków.
Zobacz także: Fuzja banków - jak fuzja prawna banków w Polsce wpływa na kredytobiorców?
Czy bankowość elektroniczna jest bezpieczna? Jak banki dbają o bezpieczeństwo usług elektronicznych?
Wszystkie banki zwracają dużą uwagę na bezpieczeństwo swoich klientów. Aktualnie, chętnie stosuje się np. metodę uwierzytelniania dwustopniowego (2FA), dzięki czemu użytkownik, który wpisuje swoje dane do logowania, musi potwierdzić operację w inny sposób. Najczęściej jest to SMS z jednorazowym hasłem, ale może być też kod pozyskany z innego źródła (np. tokenu sprzętowego).
Bezpieczne banki stosują również dodatkowe zabezpieczenia dla klientów biznesowych, którzy mogą autoryzować wykonywane transakcje za pomocą karty procesorowej wyposażonej w specjalny certyfikat. Kartę wystarczy włożyć do czytnika, który podłączony jest do komputera i autoryzować transakcję wpisując numer PIN.
Musimy pamiętać też o tym, że bezpieczeństwo bankowości elektronicznej dotyczy również bankowości mobilnej. W tym przypadku instytucje finansowe również stosują różne metody, które pozwoliłby jak najlepiej zweryfikować tożsamość klientów. Najczęściej wykorzystuje się tzw. notyfikację PUSH (która w przeciwieństwie do SMS-ów jest odporna na próbę przechywcenia) lub też uwierzytelnianie przy użyciu danych biometrycznych (np. odcisku palca).
Zagrożenia bankowości elektronicznej – na co należy uważać?
Zagrożenia bankowości elektronicznej to poważny temat, nad którym warto się pochylić. Nasze bezpieczeństwo w sieci zależy bowiem nie tylko od rodzaju zabezpieczeń stosowanych przez banki, ale przede wszystkim od naszej postawy i czujności. Warto więc zainteresować się tym tematem i na bieżąco dowiadywać się o nowych sposobach działania cyberoszustów.
Phishing bankowy
O tym rodzaju oszustwa wspominaliśmy już na początku artykułu. Dlaczego? Phishing stosowany jest najczęściej właśnie na użytkownikach bankowości internetowej. Metoda ta polega na wyłudzeniu danych poprzez wcielenie się np. w pracownika banku. Złodzieje mogą zechcieć pozyskać Twoje dane poprzez:
- rozmowę telefoniczną, podając się np. za pracownika banku,
- wiadomość SMS, w której znajdzie się np. link do sfałszowanej strony banku,
- wiadomość mailową, która działa w podobny sposób,
- sfałszowaną stronę — kiedy zalogujesz się do swojej bankowości elektronicznej, korzystając z nieprawdziwej strony internetowej, przekażesz oszustowi wszystkie swoje dane.
Kradzież tożsamości
Mogłoby się wydawać, że dane osobowe to cenne informacje, ściśle chronione, chociażby przez RODO. Z drugiej strony, sami chętnie się nimi chwalimy, publikując je często nieświadomie na portalach społecznościowych. Warto zwrócić więc na to uwagę. Przestępca, który wejdzie w posiadanie naszych danych, może zrobić praktycznie wszystko: wziąć kredyt, założyć konto, czy podpisać umowę o wynajem mieszkania.
Złośliwe oprogramowania
O wirusach pewnie słyszał każdy, kto aktywnie korzysta z internetu. Teraz jednak stały się one również jednym ze sposobów na kradzież środków zgromadzonych na koncie. Wystarczy, że na Twoim komputerze zostanie zainstalowany program, który śledzi informacje wyświetlane na ekranie czy też potrafi przejąć kontrolę nad urządzeniem, aby chociażby podmienić numer konta adresata przelewu. Takiego wirusa możesz otrzymać np. w fałszywej wiadomości mailowej.
Skimming
Ten rodzaj oszustwa dotyczy przede wszystkim osób korzystających z bankomatów, ale nie tylko. Oszust (tzw. skimmer) montuje w nich nakładkę, która ma za zadanie zaczytać informacje z paska magnetycznego karty. Dzięki temu złodziej może stworzyć kopię i posługiwać się nią jak własną. Ten rodzaj oszustwa może być też stosowany w galeriach handlowych czy restauracjach. Wystarczy, że „oddasz” na chwilę kartę pracownikowi i stracisz ją z pola widzenia. Kilka sekund wystarczy, aby pobrać informacje zawarte w pasku.
Czy bankowość elektroniczna jest bezpieczna? Jak klient banku może zwiększyć swoje bezpieczeństwo, korzystając z bankowości elektronicznej?
Wiemy już, że bezpieczne bankowanie nie zależy jedynie od zabezpieczeń stosowanych przez banki. Ważna jest tutaj nasza czujność i zachowanie szczególnej ostrożności. Jak nie stać się ofiarą cyberprzestępcy?
- Nie podawaj nikomu swojego loginu oraz hasła do systemu bankowości online. Są to dane, które musisz zachować wyłącznie dla siebie. Pamiętaj również o tym, aby nadane hasło było unikatowe, tzn. aby nie powtarzało się w innych serwisach.
- Logując się na stronie banku, sprawdź, czy witryna posiada typowe dla siebie zabezpieczenia m.in. szyfrowanie danych (tzw. kłódka i https:// zamiast http://) lub jednorazowe kody, które należy podać do weryfikacji transakcji.
- Banki nie wysyłają wiadomości nakłaniających do logowania się na konto online. Poczta elektroniczna tego typu najczęściej przekierowuje na nieprawdziwe strony banków w celu wyłudzenia danych. Jeśli otrzymasz taką wiadomość, najlepiej ją usuń albo oznacz jako SPAM.
- Zawsze po zakończeniu korzystania z bankowości online wyloguj się.
- Zabezpiecz komputer oraz telefon.
- Nie korzystaj z bankowości internetowej na urządzeniu podłączonym do publicznej sieci WiFi (np. w galerii handlowej czy w transporcie publicznym).
Jak bezpiecznie korzystać z konta bankowego online?
- Po wejściu na stronę internetową banku sprawdź dokładnie adres, który znajduje się w pasku.
- Po zalogowaniu się ustaw limity transakcji do płatności kartą. W razie kradzieży złodziej nie zabierze od razu wszystkich zgromadzonych środków.
- Sprawdź datę ostatniego logowania — taka informacja pomoże Ci ustalić, czy ktoś oprócz Ciebie również korzystał z Twojego konta.
- Wykonując przelewy, każdorazowo weryfikuj kody SMS. Sprawdź w treści czy zgadza się numer konta odbiorcy przelewu oraz kwota.
- Sprawdzaj bankomaty. Twoją uwagę powinny zwrócić wszystkie nietypowe i wystające elementy.
Zasady bezpiecznego korzystania z aplikacji mobilnych
Czy logowanie do banku przez telefon jest bezpieczne? Telefon to aktualnie nie tylko centrum wiedzy o świecie, ale również o nas samych. W jego pamięci znajdują się nasze zdjęcia, wyniki badań oraz aplikacje służące do wykonywania płatności czy korzystania z bankowości internetowej. Warto więc szczególnie zadbać o jego ochronę.
- Przede wszystkim pamiętaj o instalacji programów antywirusowych. Z ich pomocą możesz szybko „przeskanować” telefon w poszukiwaniu złośliwego oprogramowania.
- Aplikacje pobieraj tylko z zaufanych źródeł. Dla telefonów z systemem iOS będzie to App Store, a urządzenia z systemem Android mogą korzystać z Google Play.
- Pamiętaj o odpowiednim zabezpieczeniu telefonu. Najlepiej, aby był to odcisk palca, jeśli jednak Twój smartfon nie ma takiej opcji, postaraj się regularnie zmieniać kod PIN.
- Korzystaj z bankowości internetowej tylko ze swojego urządzenia.
- Pamiętaj o tym, aby nie klikać w linki umieszczone w SMS-ach. Zwłaszcza jeśli pochodzą od nieznanego nadawcy.
Dowiedz się: Kredyt na klik online - ile kosztuje kredyt gotówkowy na klik?
Czy bankowość elektroniczna jest bezpieczna? Podsumowanie
Karty płatnicze, aplikacje bankowe czy dostęp do bankowości online stały się już na tyle powszechne, że prędzej czy później przestrzeń ta musiała stać się polem do działania przestępców. Phishing czy skimming, które jeszcze do niedawna nie kojarzyły się z niczym szczególnym, dzisiaj stanowią rodzaj poważnego, internetowego oszustwa. W związku z tym, czy bankowość internetowa jest bezpieczna?
Zakres usług bankowych ulega zmianie. Powstają nowe udogodnienia dla klientów, zabezpieczenia, ale też nowe zagrożenia. Nie możemy jednak dać się zwariować. Jeśli zachowamy ostrożność i będziemy korzystać z usług bankowych z rozwagą, wtedy nasze pieniądze będą bezpiecze. Wystarczy pamiętać o kilku regułach i zastosować zasadę ograniczonego zaufania.
