Rozdzielność majątkowa w związku małżeńskim niesie ze sobą szereg rozmaitych konsekwencji. Dzięki niej można skutecznie ochronić się przed długami zaciągniętymi przez małżonka. Dodatkowo, rozdzielność majątkowa ma także duży wpływ podczas ubiegania się przez małżeństwo o kredyt.
Wspólnota majątkowa - dobre rozwiązanie dla małżeństw?
Związek małżeński wprowadza bardzo wiele zmian formalnych. Jedną z najistotniejszych decyzji, jaką muszą podjąć małżonkowie, jest dysponowanie majątkiem. Bardzo wielu małżonków rozważa po ślubie wprowadzenie tak zwanej wspólnoty majątkowej.
Okazuje się, iż wspólnota majątkowa ma naprawdę bardzo wiele zalet. Dzięki niej można gromadzić wszystkie środki finansowe w jednym miejscu, co w sposób znaczący ułatwia późniejsze oszczędzanie pieniędzy na wspólne cele. Założenie wspólnoty majątkowej ma także ogromny wpływ na zwiększanie zdolności kredytowej. Jeśli małżonkowie planują w przyszłości wziąć kredyt hipoteczny, wspólnota majątkowa z pewnością będzie bardzo dobrym rozwiązaniem.
Wspólnota majątkowa powoduje również, iż funkcjonowanie kredytu zaciągniętego przez małżonków jest bardzo przejrzyste. Mowa tutaj o tym, iż małżonkowie zobowiązani są do spłacania kredytu w sposób solidarny. Jeśli pojawią się opóźnienia, to koszty z tym związane są dzielone pół na pół między małżonków. Tak samo wygląda kwestia własności celu, na jaki zaciągnięty był dany kredyt. Zakupione mieszkanie bądź dom zawsze w 50% należy do każdego z małżonków.
Rozdzielność majątkowa - co to takiego?
Wspólnota majątkowa to nie jedyne rozwiązanie, na które decydują się małżeństwa. Wiele z nich podejmuje również decyzję o podpisaniu u notariusza rozdzielności majątkowej. Rozdzielność majątkowa, czyli intercyza to rodzaj aktu notarialnego, którego skutkiem jest rozdzielenie majątków małżonków. Zamiast wspólności majątkowej powstają dwa odrębne majątki osobiste każdego z małżonków. Aby uzyskać rozdzielność majątkową, trzeba udać się razem z małżonkiem (bądź przyszłym małżonkiem) do notariusza oraz podpisać odpowiednie oświadczenia. Za taką usługę trzeba oczywiście zapłacić.
W intercyzie znajdują się dokładne zapisy, które określają, co składa się na majątek osobisty jednego oraz drugiego małżonka. Dochodzi także do rozdzielenia zarabianych przez nich pieniędzy. W przypadku małżeńskiej wspólności majątkowej wszystkie dochody uzyskiwane przez małżonków trafiają do majątku wspólnego. Przy rozdzielności majątkowej staje się wprost przeciwnie. Na rozdzielność majątkową bardzo często decydują się te małżeństwa, w których jeden ze współmałżonków prowadzi swoją własną działalność gospodarczą. Jeśli pojawią się kłopoty finansowe bądź dojdzie do utraty majątku związanego z kryzysem w przedsiębiorstwie, prowadzone przez małżonków gospodarstwo domowe na tym nie ucierpi.
Aby uzyskać rozdzielność majątkową, trzeba notariuszowi dostarczyć komplet dokumentów. Chodzi tutaj o akt zawarcia małżeństwa (dotyczy przypadków, w których para jest już małżeństwem - istnieje możliwość zawarcia intercyzy przed ślubem), zgodność obojga stron co do wprowadzenia rozdzielności majątkowej oraz pełna zdolność obojga stron do czynności prawnych.
Najważniejsze typy intercyzy
W przypadku, gdy para przed zawarciem małżeństwa nie zdecyduje się na podpisanie intercyzy, to wraz z zawarciem małżeństwa dochodzi do powstania wspólności majątkowej. Warto jednak wiedzieć o tym, iż rozdzielność majątkową można również podpisać po ślubie. Specjaliści wyróżniają dwa podstawowe rodzaje intercyzy. Jest to:
-
rozdzielność majątkowa przymusowa,
-
rozdzielność majątkowa umowna.
Pierwsza z wymienionych, rozdzielność majątkowa przymusowa, może mieć miejsce, jeśli jeden z małżonków nie wyraża zgody na podzielenie wspólnego majątku. Aby mogło dojść do przymusowej intercyzy, muszą być spełnione minimum trzy ważne przesłanki. Mowa tutaj o:
-
marnowaniu majątku przez jednego z małżonków,
-
alkoholizmie oraz wszystkich innych nałogach jednego z małżonków,
-
braku wsparcia małżonka przy pomnażaniu majątku,
-
niegospodarności małżonka.
Rozdzielność majątkowa umowna jest aktem notarialnym, który podpisywany jest w sposób dobrowolny przez oboje małżonków. Małżonkowie w pełni akceptują posiadanie dwóch odrębnych majątków oraz decydują się na podjęcie kroków prawnych, które mają do tego doprowadzić (wizyta u notariusza).
Ile kosztuje intercyza?
Umowa małżeńska o rozdzielności majątkowej jest najtańsza wtedy, gdy jest zawierana przed ślubem. Intercyza po ślubie zawsze wiąże się ze znacznie większymi kosztami. Dokładna wysokość tych kosztów uzależniona jest głównie od tego, jaki jest majątek posiadany przez małżonków.
Intercyza przed ślubem to koszt około 400 złotych netto. Wśród dodatkowych kosztów trzeba jeszcze wymienić podatek VAT w wysokości 23 procent raz podatek od czynności cywilno-prawnych. Całkowity koszt takiej operacji to około 500 złotych netto.
Z kolei przy intercyzy po ślubie dokładna wysokość kosztu sporządzenia takiego dokumentu uzależniona jest od łącznej wartości majątku, którego dotyczył będzie dany dokument. Przy majątku o wartości do 3 tysięcy złotych, opłata wynosi 100 złotych. Powyżej kwoty 3 tysięcy złotych sumy są o wiele wyższe. Do tego trzeba jeszcze oczywiście doliczyć podatek VAT w wysokości 23 procent.
Czy przy rozdzielności majątkowej małżeństwo może prowadzić wspólny rachunek bankowy?
Małżonkowie pozostający we wspólnocie majątkowej gromadzą zarobione przez siebie pieniądze na jednym rachunku bankowym. Mają wówczas do niego taki sam, równomierny dostęp oraz bez żadnych ograniczeń mogą wypłacać z niego środki. Wszystkie koszty prowadzenia rachunku bankowego również dzielone są 50/50. W tym przypadku obowiązuje zasada wspólności ustawowej.
Jeśli dojdzie do rozdzielenia majątków małżonków poprzez intercyzę, wówczas wspólne konto bankowe zmienia status. Ze wspólności łącznej zmienia się ono we wspólność ułamkową.
Rozdzielność majątkowa a kredyt
Niektóre małżeństwa mogą obawiać się, że wprowadzenie rozdzielności majątkowej może skutecznie zmniejszyć szanse małżeństwa na ubieganie się o kredyt w banku. Warto jednak wiedzieć o tym, iż rozdzielność majątkowa wcale nie musi oznaczać, iż takie osoby nie uzyskają kredytu. Oczywiście, cała procedura ubiegania się o kredyt (zwłaszcza hipoteczny) jest krótsza w przypadku małżeństw ze wspólnotą majątkową. Równie duże szanse na kredyt mają jednak małżeństwa, które osobno dysponują swoimi finansami oraz indywidualnie gromadzą swoje oszczędności.
W przypadku intercyzy, każdy bank osobno będzie weryfikował historię kredytową każdego z małżonków. Najpierw jeden, a potem drugi zostanie sprawdzony w bazach dłużników takich jak BIK, KRD czy ERIF. Warto również wiedzieć o tym, że w przypadku, gdy jeden z małżonków posiada nieco gorszą historię kredytową, to odpowiada za to sam. Z kolei przy wspólnocie majątkowej jest wręcz przeciwnie. Dlatego jeśli jeden z małżonków ma długi, rozdzielność majątkowa przy ubieganiu się o kredyt będzie niezwykle korzystnym rozwiązaniem.
Podczas wnioskowania o kredyt przy rozdzielności majątkowej bank osobno będzie sprawdzał legalność zatrudnienia, staż pracy oraz dochody uzyskiwane przez małżonków. Bank z pewnością będzie również wymagał, aby małżonkowie wykazali, które wydatki dzielą między sobą, a które spłacają we własnym zakresie. Chodzi tutaj o to, iż małżeństwo wspólnie opłaca rachunki za gaz, wodę czy energię elektryczną, a niezależnie od siebie płaci za zakupione towary, raty za leasing itd.