Kredyt hipoteczny to często ogromne obciążenie dla domowego budżetu, zwłaszcza w obliczu ciągłych podwyżek stóp procentowych, wysokiej inflacji i rosnących kosztów utrzymania.
W ciągu ostatnich kilku miesięcy raty zobowiązań wzrosły nawet o 100%, co przeraża wielu kredytobiorców. Z jakich możliwości można skorzystać przy takich problemach? Czy umorzenie kredytu w ogóle wchodzi w grę?
Co oznacza umorzenie kredytu?
Według Kodeksu cywilnego zobowiązanie wygasa, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje. Z reguły następuje to po spłacie całego kredytu wraz z odsetkami oraz innymi kosztami wynikającymi z umowy. Okazuje się jednak, że w określonych sytuacjach bank może zwolnić dłużnika z konieczności spłaty całego lub części zobowiązania – wówczas mówimy o umorzeniu kredytu.
Wierzyciel odstępuje od roszczeń, a dłużnik nie musi martwić się odsetkami za opóźnienie czy obawiać windykacji lub postępowania egzekucyjnego i komornika. Umorzenie kredytu najczęściej pojawia się np. w ramach rządowych programów dofinansowania zakupu mieszkania lub przy kredytach studenckich.
Częściowe i całkowite umorzenie kredytu
Kredyt nie musi być umorzony całkowicie – czasem umorzeniu podlega jedynie część zobowiązania, np. odsetki. W takiej sytuacji kapitał nadal trzeba spłacać. Umorzenie odsetek kredytu mieszkaniowego jest dostępne w ramach rządowego programu Mieszkanie bez wkładu własnego.
Możliwe jest również umorzenie raty kredytu, np. w ramach promocyjnych warunków wynikających z umowy. Umorzenie części kredytu to i tak spora oszczędność dla kredytobiorcy.
Czy można umorzyć kredyt w banku?
Wpływy z kosztów kredytowych to jeden z podstawowych dochodów banków, zatem nietrudno się domyślić, że kredytodawcy rzadko kiedy zezwalają na umorzenie kredytu. Żeby skorzystać z takiej możliwości, z reguły trzeba udowodnić szczególną sytuację, np. ciężką chorobę czy niepełnosprawność kredytobiorcy lub inne problemy, które uniemożliwiają spłatę zobowiązania.
Łatwiej umorzyć kredyt gotówkowy niż hipoteczny – banki niechętnie zgadzają się na rezygnację z dochodów wynikających z długoterminowego zobowiązania udzielonego na kilkadziesiąt lat. Czasem to się jednak zdarza, np. w sytuacji, gdy koszty windykacji znacząco przekraczają wysokość długu.
Jakiego rodzaju kredyty można umorzyć?
Umorzenie zobowiązania zależy w głównej mierze od dobrej woli banku, a zatem z takiej możliwości można skorzystać w odniesieniu do różnych kredytów:
- hipotecznego,
- gotówkowego,
- konsolidacyjnego,
- samochodowego,
- studenckiego.
- umorzenie kredytu we frankach.
Jak wspomnieliśmy, po spełnieniu określonych warunków możliwe jest również umorzenie kredytów otrzymanych od państwa w ramach dofinansowania, np. udzielonych z budżetu jednostki samorządu terytorialnego czy mikropożyczek z urzędu pracy.
Dopłaty do kredytów hipotecznych 2022 – z jakich rozwiązań możesz skorzystać?
Umorzenie kredytu hipotecznego
Jeśli kredytobiorca przestanie spłacać raty zobowiązania hipotecznego, bank może zaspokoić swoje roszczenia poprzez licytację nieruchomości stanowiącej zabezpieczenie kredytu. Całkowite umorzenie zobowiązania jest możliwe, jednak w praktyce trudne do osiągnięcia.
Większe szanse mają osoby, które wystąpią o restrukturyzację kredytu, czyli zmianę warunków finansowania w celu dostosowania ich do aktualnej sytuacji finansowej kredytobiorcy.
W ramach restrukturyzacji możliwe jest częściowe umorzenie zadłużenia. Na umorzenie części kredytu mogą też liczyć beneficjenci rządowych programów, np. Mieszkanie bez wkładu własnego, Mieszkanie dla Młodych czy korzystający z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców.
Umorzenie kredytu gotówkowego
Kredyt gotówkowy można zaciągnąć na dowolny cel. Ze względu na niższą kwotę kredytu istnieje większe prawdopodobieństwo, że bank zgodzi się na umorzenie zobowiązania. Klient musi jednak udowodnić, że znalazł się w trudnej, ekstremalnej sytuacji, która zaistniała nie z jego winy (o przesłankach do umorzenia kredytu w kolejnej części artykułu).
Inną przyczyną umorzenia zobowiązania może być zbyt wysoki koszt postępowania przed sądem.
Umorzenie kredytu studenckiego
Kredyt studencki to jedno z najczęściej umarzanych zobowiązań – zostało tak skonstruowane, żeby absolwent wyższej uczelni mógł ubiegać się o zwolnienie z kosztów po spełnieniu pewnych kryteriów.
Jednym z nich są wyniki w nauce – najlepsi studenci mogą liczyć na preferencyjne warunki spłaty zadłużenia – od 20% do nawet 50% wartości kredytu. Częściowe zwolnienie ze spłaty kredytu jest też możliwe w przypadku:
- ciężkiej choroby kredytobiorcy (np. nowotwór),
- utraty pracy,
- ucierpienia w wyniku klęski żywiołowej.
Bank może też całkowicie umorzyć dług, np. w przypadku śmierci kredytobiorcy, utraty zdolności do pracy z powodu niepełnosprawności oraz gdy dłużnik nie posiada żadnego majątku, który bank mógłby zająć.
Kredyt preferencyjny - kto i na jakich warunkach może z niego skorzystać?
Kiedy możliwe jest umorzenie kredytu?
Umorzenie kredytu jest możliwe, gdy klient udowodni, że znalazł się w bardzo trudnej sytuacji życiowej, najczęściej niezawinionej przez niego. Jakie to sytuacje?
- ciężka choroba,
- rudna sytuacja finansowa wynikająca z utraty pracy lub możliwości zarabiania,
- śmierć małżonka, którego dochody wliczały się do zdolności kredytowej branej pod uwagę przy wydawaniu decyzji o przyznaniu środków,
- utrata zdolności do pracy, np. z powodu wypadku,
- upadłość konsumencka, jeśli nastąpiła nie z winy kredytobiorcy,
- trwałe kalectwo.
Oczywiście nie są to jedyne przesłanki – z reguły kredytodawcy ustalają własne warunki, a wnioski rozpatrują indywidualnie, kompleksowo oceniając sytuację klienta.
Śmierć kredytobiorcy a umorzenie kredytu
Po śmierci kredytobiorcy jego długi przechodzą na spadkobierców, którzy mogą spadek przyjąć lub odrzucić. Oznacza to, że do spłaty zaciągniętego kredytu hipotecznego, gotówkowego czy pożyczki konsolidacyjnej będą zobowiązani spadkobiercy.
Przyjęcie długu z dobrodziejstwem inwentarza jest równoznaczne z koniecznością spłaty długów do wysokości odziedziczonego majątku. Długi można też przyjąć wprost, jednak wówczas istnieje obowiązek spłaty zobowiązań nawet w sytuacji, gdy są większe niż spadek.
Umorzenie długu po śmierci kredytobiorcy jest jednak możliwe – spadkobierca musi zwrócić się do banku ze stosownym wnioskiem i powołać się np. na trudną sytuację finansową spowodowaną ciężką chorobą lub niepełnosprawnością. Banki z reguły godzą się na umorzenie części zobowiązania.
Kto spłaca kredyt po zmarłej osobie? Kiedy możliwe jest umorzenie kredytu po śmierci kredytobiorcy?
Umorzenie kredytu w przypadku choroby
Poważna choroba, która uniemożliwia kredytobiorcy pracę zarobkową lub leczenie samo w sobie jest związane z dużymi kosztami, często przewyższającymi możliwości dłużnika. To także przesłanka do umorzenia kredytu.
Z kolei choroba psychiczna i związane z nią ubezwłasnowolnienie kredytobiorcy powodują, że umowa kredytowa jest nieważna, a zobowiązanie przestaje istnieć.
Umorzenie kredytu a Nowy Ład
Dostępny w ramach Polskiego Ładu program Mieszkanie bez wkładu własnego umożliwia zaciągnięcie kredytu hipotecznego bez wykładania kapitału początkowego. Skorzystają z niego osoby, które mają zdolność kredytową, jednak brakuje im środków na wkład własny.
Jeżeli w trakcie okresu kredytowania w rodzinie pojawi się dziecko, istnieje możliwość częściowego umorzenia spłaty o:
- 20 tys. zł – za drugie dziecko,
- 60 tys. zł – za trzecie i kolejne dziecko.
Umorzenie części kredytu dla wielodzietnych to tzw. spłata rodzinna.
Jak umorzyć kredyt w banku? Poradnik
Jak starać się o umorzenie kredytu w PKO BP, Alior Banku czy BNP Paribas? To nie musi być skomplikowane!
- Zwróć się do banku z zapytaniem, w jakich okolicznościach możliwe jest umorzenie zobowiązania – w całości lub części. Możesz zadzwonić na infolinię lub umówić na spotkanie w oddziale.
- Sprawdź, czy spełniasz kryteria wyznaczone przez bank.
- Napisz wniosek o umorzenie kredytu – koniecznie uzasadnij go argumentami, które spełniają przesłanki określone przez bank. Możesz też skorzystać z gotowych formularzy do wypełnienia.
- Dołącz dokumenty, które udowodnią trudną sytuację kredytobiorcy, np. zaświadczenia lekarskie, wypisy ze szpitala itd.
- Złóż wniosek w banku i czekaj na odpowiedź.
Niezależnie od tego, czy starasz się o umorzenie kredytu w Santander Consumer Banku, czy innej instytucji, pamiętaj, żeby zawsze podawać informacje zgodne z prawdą.
W przeciwnym wypadku bank nie tylko może odrzucić wniosek, ale nawet pociągnąć Cię do odpowiedzialności, np. za fałszywe oświadczenie.
Pomoc finansowa dla zadłużonych w bankach
Jak wypełnić wniosek o umorzenie kredytu?
Wniosek do banku o umorzenie kredytu powinien zawierać:
- dane kredytobiorcy – imię, nazwisko, adres, numer PESEL, serię i numer dowodu osobistego, numer telefonu kontaktowego,
- numer umowy kredytowej i rodzaj kredytu, np. gotówkowy lub hipoteczny,
- określenie żądania – np. umorzenie części lub całości kredytu,
- uzasadnienie wniosku – prośba o umorzenie długu powinna być umotywowana rzeczywistą sytuacją kredytobiorcy,
- załączniki – dokumenty potwierdzające sytuację będącą przesłanką do umorzenia kredytu.
Jeśli chcesz skorzystać z umorzenia długu, to wniosek o umorzenie (wzór) znajdziesz też na stronie internetowej swojego banku.
Podatek dochodowy a umorzenie kredytu w banku
Kolejna kwestia, która nurtuje kredytobiorców – czy od umorzonego kredytu trzeba zapłacić podatek? Okazuje się, że tak, chociaż nie jest to reguła.
Według aktualnych przepisów umorzenie części kredytu z odsetkami jest traktowane przez prawo podatkowe jako przychód, od którego należy odprowadzić podatek w stawce 12% lub 32%. Np. jeśli zdecydujesz się na umorzenie kredytu mieszkaniowego po 20 latach, a do spłaty zostanie Ci 30 tys. zł, to podatek dochodowy wyniesie 3600 zł lub 9600 zł.
Wyjątkiem są kredyty zawierane we frankach szwajcarskich – w tym przypadku kredytobiorcy, którzy skorzystali z umorzenia kredytu, nie muszą płacić podatku dochodowego w 2022 roku. W styczniu ministerstwo finansów przedłużyło obowiązującą ulgę. Z podatku są też zwolnione osoby, które korzystały z umorzenia kredytu studenckiego.
Nie przegap:
Inflacja a kredyt. Jak inflacja wpływa na spłatę kredytu hipotecznego i gotówkowego?
