Podatek od nieruchomości- co oznacza i jak go obliczyć?

Od 2023 roku podatek od nieruchomości poszedł w górę. Niemal wszystkie rady gmin w największych miastach zdecydowały o podwyższeniu opłat lokalnych i stawek podatków, w tym właśnie podatku od nieruchomości – mieszkań, domów czy działek.

Niemniej jakie nowe daniny zostały wprowadzone w 2024 roku? Czy właściciele nieruchomości w Polsce muszą liczyć się z wyższymi stawkami podatku od nieruchomości w 2024 roku? Jeśli planujesz wkrótce wziąć kredyt hipoteczny i stać się właścicielem nieruchomości, to ten artykuł jest właśnie dla Ciebie!

Czym jest podatek od nieruchomości?

Obowiązek płacenia podatku od nieruchomości nakłada na nas prawo. Wysokość daniny zależy przede wszystkim od wielkości powierzchni posiadanej własności, ale również od obowiązującej w danej gminie stawki.

Podatek od nieruchomości jest podatkiem przychodowym, konsumpcyjnym i majątkowym zarazem. Przychodowym, bo obciąża przychód, nie uwzględniając kosztów jego uzyskania. Konsumpcyjnym, ponieważ opodatkowany jest dochód w trakcie jego konsumpcyjnego wydatkowania. Natomiast majątkowym, dlatego że obciąża posiadanie majątku.

Pobieraniem podatku od nieruchomości zajmują się samorządy gminne. W sprawach z nim związanych należy zwrócić się do organu podatkowego, którym jest wójt, burmistrz lub prezydent miasta. Środki pochodzące z podatków od nieruchomości są źródłem dochodów własnych budżetu gmin. O wysokości podatku od nieruchomości stanowi organ podatkowy, przy czym nie ma w tej kwestii dowolności, lecz podczas obliczeń musi uwzględnić maksymalne stawki podatku ustalone przez Ministra Finansów.

Podatek od nieruchomości przez niektórych bywa mylony z podatkiem katastralnym. Podatek od nieruchomości a podatek katastralny – czym się one różnią? Podatek katastralny obowiązuje w wielu krajach na świecie zamiast podatku od nieruchomości. Różni się od niego głównie tym, że liczony jest od wartości nieruchomości.

Sprawdź koniecznie aktualne stawki WIBOR(R) 1M, 3M, 6M.

Podatek od nieruchomości a obowiązujące prawo

Najważniejsze informacje dotyczące tego, kto jest podatnikiem, co jest objęte podatkiem i w jakim terminie należy go uregulować, znajdują się w Ustawie z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz.U. z 2019 r. poz. 1170). To właśnie w niej unormowany został podatek od nieruchomości – dotyczą go rozdziały 2 i 2a tejże ustawy.

W świetle prawa przedmiotem opodatkowania podatkiem od nieruchomości są stany faktyczne lub prawne, a w szczególności posiadanie nieruchomości. To od ich zaistnienia ustawodawca uzależnia powstanie obowiązku podatkowego.

To może Cię zainteresować: Darowizna od rodziców a podatek – kiedy należy go zapłacić? Jak rozliczyć się z darowizny pieniężnej od rodziców?

Co objęte jest podatkiem od nieruchomości?

Mieszkanie i dom to dwie najczęściej wskazywane nieruchomości, od których pobierany jest podatek od nieruchomości, ale nie jedyne. Opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości według Ustawy o podatkach i opłatach lokalnych podlegają następujące nieruchomości lub obiekty budowlane:

• grunty,
• budynki lub ich części,
• budowle lub ich części związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Opodatkowaniu nie podlegają m.in. użytki rolne i lasy, z wyjątkiem tych zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej. Wyłączeń jest jednak dużo więcej, a wszystkie je można znaleźć we wspomnianej wyżej ustawie.

Progi podatkowe w Polsce a Nowy Ład – jak ominąć drugi próg podatkowy?

Kto zobowiązany jest do opłacenia podatku od nieruchomości?

Pewnie zastanawiasz się teraz, kto płaci podatek od nieruchomości. By się tego dowiedzieć, trzeba zajrzeć do Ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Przeczytać w niej można, że podatnikami podatku od nieruchomości są osoby fizyczne, osoby prawne, jednostki organizacyjne, w tym spółki nieposiadające osobowości prawnej, które są:

• właścicielami nieruchomości lub obiektów budowlanych,
• samoistnymi posiadaczami nieruchomości lub obiektów budowlanych,
• użytkownikami wieczystymi gruntów,
• posiadaczami nieruchomości lub ich części albo obiektów budowlanych, lub ich części, stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostki samorządu terytorialnego (w niektórych przypadkach).

Więcej szczegółów znaleźć można w przytoczonej ustawie.

Zmiana właściciela nieruchomości a podatek od nieruchomości – jak to wygląda w praktyce? Jeżeli do zmiany właściciela nieruchomości doszło w ciągu roku, to podatek od nieruchomości zostaje podzielony na części. Każda z tych części odpowiada okresowi roku, w jakim były i nowy właściciel zarządzał nieruchomością.

Działalność gospodarcza a podatek od nieruchomości

Każdy, kto prowadzi działalność gospodarczą i posiada nieruchomości, które wykorzystuje do realizowania jej celów, zobowiązany jest do płacenia podatku od nieruchomości. Co istotne, nieruchomość, w której prowadzona jest działalność gospodarcza, nie musi być własnością danej firmy. Obowiązek podatkowy w takim przypadku spoczywa na jej właścicielu.

Umowa użyczenia lokalu na działalność gospodarczą a podatek od nieruchomości – co trzeba wiedzieć? Zawarcie umowy użyczenia nieruchomości nie przenosi obowiązku zapłaty podatku od nieruchomości na tego, kto bierze w użytkowanie. Co za tym idzie, podatek od nieruchomości nie będzie stanowić kosztu firmy.

To może Cię zainteresować: Ulga odsetkowa od kredytu hipotecznego2023. Kto może z niej skorzystać i na jakich zasadach ją rozliczyć?

Kto jest zwolniony z podatku od nieruchomości?

Okazuje się, że nie każdy jest zobowiązany do płacenia podatku od nieruchomości. Ustawa zwalnia od podatku od nieruchomości m.in.:

• grunty, budynki i budowle wchodzące w skład infrastruktury kolejowej,
• budowle infrastruktury portowej, budowle infrastruktury zapewniającej dostęp do portów i przystani morskich oraz zajęte pod nie grunty,
• budynki, budowle i zajęte pod nie grunty na obszarze części lotniczych lotnisk użytku publicznego,
• budynki gospodarcze lub ich części: służące działalności leśnej, lub rybackiej, położone na gruntach gospodarstw rolnych i służące wyłącznie działalności rolniczej oraz zajęte na prowadzenie działów specjalnych produkcji rolnej,
• grunty, budynki lub ich części zajęte wyłącznie na potrzeby prowadzenia przez stowarzyszenia statutowej działalności wśród dzieci i młodzieży w zakresie oświaty, wychowania, nauki i techniki, kultury fizycznej i sportu,
• grunty i budynki wpisane indywidualnie do rejestru zabytków, pod warunkiem ich utrzymania i konserwacji,
• grunty stanowiące nieużytki, użytki ekologiczne, grunty zadrzewione i zakrzewione, z wyjątkiem zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej.

Zwolnienie od płacenia podatku od nieruchomości dotyczy jeszcze wielu innych budynków, budowli i gruntów, a pełną ich listę znaleźć można w Ustawie o podatkach i opłatach lokalnych.

Jak widać, ze zwolnienia z podatku mogą skorzystać np. rolnicy. Pojawia się jednak pytanie, kiedy płaci się podatek rolny, a kiedy od nieruchomości? Opodatkowanie gruntów rolnych reguluje ustawa o podatku rolnym. Obowiązuje zasada, że podatek rolny płaci posiadacz gruntów rolnych, a podatek od nieruchomości właściciel nieruchomości.

A czy rolnik płaci podatek od nieruchomości za budynek mieszkalny? Odpowiedź brzmi: tak. Wybudowany na gruncie rolnym dom podlega opodatkowaniu podatkiem od nieruchomości, a nie podatkiem rolnym i nie można tutaj skorzystać z żadnych zwolnień.

Warto wiedzieć: Przeniesienie hipoteki na inną nieruchomość − czy jest możliwe i na czym polega przeniesienie hipoteki?

Ile wynosi podatek od nieruchomości? Kalkulator

Stawki podatku od nieruchomości ustala rada gminy na drodze uchwały. Jak sprawdzić, ile musisz zapłacić? Najlepiej w dokumentach gminy, w której mieszkasz. W poniższej tabeli dla przykładu zebraliśmy stawki podatków od nieruchomości na 2024 rok obowiązujące w sześciu największych miastach wojewódzkich.

Widać zatem, że wysokość podatku od nieruchomości w sześciu największych miastach wojewódzkich dla poszczególnych nieruchomości jest taka sama. W przypadku innych miast stawki mogą się jednak nieco różnić. Na przykład w Kielcach podatek od nieruchomości jest niższy.

Jak obliczyć podatek od nieruchomości? Obliczeń co prawda można dokonać samodzielnie na kartce, ale dużo szybciej i prościej będzie wykorzystać kalkulator przeliczania podatku od nieruchomości, dostępny za darmo w internecie.

Wyższy podatek od nieruchomości – stawki w 2024 roku

Tak jak już wspomnieliśmy na początku artykułu, podatek od nieruchomości wzrósł w 2024 roku. Wynosi:

• 1,15 zł od 1 m² powierzchni użytkowej,
• 33,10 zł od 1 m² powierzchni związanej z prowadzeniem działalności gospodarczej oraz od budynków mieszkalnych lub ich części zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej,
• 11,17 zł od 1 m² powierzchni użytkowej w przypadku pozostałych budynków, w tym także tych zajętych przez OPP.

Szczegóły dotyczące stawek znaleźć można w chwałach w sprawie określenia wysokości stawek podatku od nieruchomości na 2024 rok przygotowanych dla poszczególnych miast.

Kliknij i sprawdź: Czym jest program Mieszkanie za remont i czy warto z niego skorzystać?

Jak zapłacić podatek od nieruchomości?

Zacznij od wypełnienia druku IN-1 Informacja o nieruchomościach i obiektach budowlanych. Deklaracja na podatek od nieruchomości na 2021 rok dostępna jest w urzędzie gminy oraz na stronie internetowej podatki.gov.pl. Wypełniony dokument złóż w gminie i poczekaj na decyzję o wysokości podatku.

Po otrzymaniu wysokości stawki zapłać podatek. Należną kwotę możesz zapłacić w kasie gminy, u wyznaczonej przez gminę osoby lub przez internet. W razie jakichkolwiek problemów lub wątpliwości warto udać się do centrum obsługi podatnika w zakresie podatku od nieruchomości.

Jak zapłacić podatek od nieruchomości przez internet?

Podatek od nieruchomości można opłacić za pośrednictwem bankowości internetowej. Jak wypełnić przelew? Najpierw zaloguj się do swojego konta w banku, następnie otwórz formularz przelewu. Przy wypełnieniu przelewu:

• zaznacz, że chodzi o podatek od nieruchomości,
• oznacz okres (ratę), na który ma zostać zaksięgowana wpłata,
• wpisz dane podatnika (nazwa, numer konta),
• określ kwotę podatku od nieruchomości
• wpisz tytuł (nazwa podatku oraz okres, za jaki dokonywana jest wpłata).

Pamiętaj, że wszelkie sprawy urzędowe jak podatek od nieruchomości załatwić możesz przez internet na ePUAP.

W jakim terminie należy uregulować podatek od nieruchomości?

W przypadku podatku od nieruchomości obowiązują terminy podane w Ustawie o podatkach i opłatach lokalnych. Podatnik płaci podatek w ratach proporcjonalnych do czasu trwania obowiązku podatkowego w terminach do: 15 marca, 15 maja, 15 września i 15 listopada danego roku podatkowego. Gdy kwota należnego podatku nie przekracza 100 zł, należy ją zapłacić jednorazowo w terminie pierwszej raty.

Jeżeli chodzi o osoby prawne i jednostki organizacyjne, które opłacają podatek od nieruchomości, to ich obowiązują inne terminy – do 15 dnia każdego miesiąca. Wyjątkiem jest styczeń, kiedy daninę można odprowadzić w terminie do 31 stycznia.

Warto dodać, że jeśli podatnik nie dotrzyma terminów, zostanie na niego nałożona kara za niezapłacony podatek od nieruchomości. Konsekwencją jest narastanie wysokości odsetek od należnej kwoty. Zasada jest prosta – im wyższy podatek i dłuższe opóźnienia w spłacie, tym wyższa kara.

Warto sprawdzić także:

Jaki kredyt na garaż wybrać? Warunki kredytu gotówkowego i kredytu hipotecznego na garaż

Co zapewnia bon mieszkaniowy w ramach Nowego Ładu? Sprawdź warunki społecznego i rodzinnego bonu mieszkaniowego

Ile się czeka na kredyt hipoteczny i gotówkowy? Jak długo trzeba czekać na wypłatę pieniędzy w bankach?