Książeczka mieszkaniowa premia gwarancyjna 2024

• Średnio premia gwarancyjna wynosi ok. 15 tys. zł.
• Rejestracja książeczki mieszkaniowej powinna być przeprowadzona na wniosek właściciela przed 31 grudnia 2022 roku.
• Chcąc odzyskać pieniądze z książeczki mieszkaniowej, należy złożyć odpowiedni wniosek do banku.
• Środki na książeczce mieszkaniowej możesz wykorzystać jako wkład własny do kredytu hipotecznego.

Co to jest książeczka mieszkaniowa?

Oszczędzanie na własne mieszkanie może trwać latami. Im wcześniej zaczniesz odkładać pieniądze, tym szybciej zgromadzisz kwotę, która wystarczy chociażby na wkład własny na kredyt mieszkaniowy. Regularnemu oszczędzaniu w czasach PRL-u sprzyjała książeczka mieszkaniowa. Co to jest?

Jak sama nazwa wskazuje, książeczka mieszkaniowa była instrumentem pozwalającym na oszczędzanie w celu zakupu lokalu. Z jej wykorzystaniem możliwe było gromadzenie środków, wpłaty na rachunek bankowy odpowiadający książeczce rejestrowane były zaś przez pracowników banków ręcznie.

Rachunki książeczek mieszkaniowych były zarejestrowane w kasach oszczędnościowych. Najpopularniejszą z nich była Powszechna Kasa Oszczędności, którą z czasem przekształcono w bank PKO BP. Dlatego książeczka mieszkaniowa PKO obsługiwana była przez tę kasę oszczędnościową.

Mimo że książeczka mieszkaniowa PKO traktowana jest jako relikt PRL-u, może ci ona przynieść realne środki finansowe z przeznaczeniem na remont mieszkania czy domu lub nabycie nieruchomości bądź udziału w niej.

Jak działa książeczka mieszkaniowa?

W czasach Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej książeczka mieszkaniowa była powszechnie stosowanym instrumentem oszczędnościowym, pomagającym w gromadzeniu środków na własne mieszkanie. Książeczka mieszkaniowa w PKO była często zakładana tuż po urodzeniu dziecka, aby zadbać o jego przyszłość i ułatwić mu kiedyś wejście w dorosłość. Przypominała ona nieco konto oszczędnościowe.

Jak właściwie działała książeczka mieszkaniowa w PKO BP? Otóż gromadziliśmy na niej swoje oszczędności celem ich późniejszego spożytkowania, głównie na zakup mieszkania. Na książeczce gromadzone były dwa rodzaje środków:

• realne oszczędności zebrane przez posiadacza,
• premia gwarancyjna.

Premia gwarancyjna została przyznana wszystkim posiadaczom książeczek mieszkaniowych założonych przed 23 października 1990 roku, na mocy ustawy z dnia 30 listopada 1995 roku.

Przez wiele lat ludzie oszczędzali znaczące sumy na książeczkach mieszkaniowych, myśląc o bezpieczeństwie finansowym przyszłych pokoleń. Niemniej jednak, ze względu na ekstremalnie wysoką inflację na przełomie lat 80. i 90. (znana jako hiperinflacja, osiągając w 1990 roku wartość blisko 586%), ówczesne władze podjęły różnorodne środki, by minimalizować jej szkodliwe skutki, w tym te dotyczące produktów bankowych.

Wprowadzone zmiany w Kodeksie cywilnym praktycznie uniemożliwiły sądowe dostosowanie wartości oszczędności, w tym także tych zgromadzonych na książeczkach mieszkaniowych.

Jak zarejestrować książeczkę mieszkaniową?

Obowiązek rejestracji książeczki mieszkaniowej spoczywa na każdym jej właścicielu. Jeśli więc masz ją w domu, upewnij się, że jest zarejestrowana lub zrób to niezwłocznie w banku, który prowadzi jej obsługę. Wystarczy prosty wniosek. Książeczka mieszkaniowa zostanie oficjalnie uznana za zarejestrowaną w dniu jego złożenia.

Aby zarejestrować książeczkę mieszkaniową, postępuj według poniższych kroków:

• Udaj się do placówki bankowej, która prowadzi tego typu rachunki. Najwięcej prowadzi ich PKO BP SA.
• W banku złóż wniosek o rejestrację książeczki – możesz pobrać go przez internet, wypełnić i złożyć w placówce banku.
• We wniosku uzupełnij swoje dane, numer i serię książeczki mieszkaniowej, datę wydania, przez kogo została wydana, a także złóż wymagany podpis.
• Po złożeniu wniosku i rejestracji książeczki, powinieneś otrzymać potwierdzenie przeprowadzonej operacji.

Dniem rejestracji książeczki mieszkaniowej jest data złożenia wniosku o tę rejestrację.

Książeczka mieszkaniowa a premia gwarancyjna

Jeśli posiadasz książeczkę mieszkaniową, możesz być uprawniony do otrzymania premii gwarancyjnej, której średnia wartość oscyluje wokół 15 tys. złotych. Wartość książeczki mieszkaniowej w PKO BP oblicza się na podstawie wzoru zawartego w Ustawie z dnia 30 listopada 1995 r.

Dane potrzebne do obliczenia wartości książeczki:

• Wysokość poszczególnych wpłat – suma wpłat dokonywanych na książeczkę mieszkaniową.
• Cena 1 m² powierzchni użytkowej – stawka obowiązująca w kwartale lub roku dokonywania wpłat.
• Cena 1 m² przed kwartałem złożenia wniosku – cena metra kwadratowego ogłoszona przed kwartałem, w którym złożysz wniosek o likwidację książeczki.

Wskaźniki cen 1 metra kwadratowego, publikowane są przez Główny Urząd Statystyczny. Na podstawie tych danych oraz wpłat na książeczkę mieszkaniową, możesz obliczyć przysługującą Ci premię gwarancyjną.

Jak obliczyć premię gwarancyjną:

• Możesz znaleźć kalkulator premii gwarancyjnej z książeczki mieszkaniowej w Internecie, który na podstawie wprowadzonych danych (wysokość wpłat, ceny m²) obliczy przysługującą Ci premię.
• Dla dokładniejszego i oficjalnego wyliczenia warto udać się do najbliższego oddziału PKO BP. Pierwsze wyliczenie premii gwarancyjnej w banku jest zazwyczaj bezpłatne, jednak za każde kolejne, bank może pobierać opłatę w wysokości 35 złotych.

Wykorzystanie kalkulatora online daje szacunkową wartość premii, która może być przydatna do wstępnych planów finansowych. Natomiast, wizyta w banku i skorzystanie z pomocy doradcy klienta pozwoli na precyzyjne i oficjalne wyliczenie przysługującej premii. Dzięki temu możesz wyliczyć ile pieniędzy będziesz posiadać na wkład własny, jeśli interesuje Cię kredyt hipoteczny.

Książeczka mieszkaniowa – warunki otrzymania premii gwarancyjnej

Od 19 stycznia 2021 roku, wszyscy posiadacze książeczek mieszkaniowych muszą dokonać ich rejestracji w banku, który zarządza ich rachunkiem. Rejestracja musi być zainicjowana przez właściciela książeczki.

Rejestracja książeczki mieszkaniowej powinna być dokonana na wniosek właściciela przed 31 grudnia 2022 roku, aby zasady jej likwidacji oraz wypłaty premii gwarancyjnej pozostały niezmienione. Książeczki, alternatywy dla konta oszczędnościowego,  zarejestrowane po tym terminie będą podlegać nowym regulacjom, które wymagają odczekania do początku następnego roku kalendarzowego po roku rejestracji, aby móc złożyć wniosek o ich likwidację i wypłatę premii.

Zgodnie z nowymi przepisami, wniosek o likwidację książeczki i wypłatę przysługującej premii gwarancyjnej można złożyć w okresie 90 dni, rozpoczynającym się od 1 stycznia roku następującego po roku, w którym książeczka została zarejestrowana. Np.

• Jeśli zarejestrujesz książeczkę w 2023 roku i w tym samym roku wydasz środki uprawniające do premii, będziesz mógł złożyć wniosek o likwidację od 1 stycznia do 30 marca 2024 roku.
• Dla książeczek zarejestrowanych w 2024 roku, wniosek o likwidację można będzie złożyć w okresie od 1 stycznia do 31 marca 2025 roku.

Sprawdź nasz kalkulator kredytowy.

Premia gwarancyjna z książeczki mieszkaniowej a podatek

Ważnym aspektem książeczek mieszkaniowych, założonych przed 23 października 1990 roku, jest ich preferencyjne traktowanie podatkowe. Odsetki oraz premie gwarancyjne przyznawane za środki zgromadzone na tych rachunkach nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. To oznacza, że cała kwota odsetek i premii gwarancyjnej, naliczana za okres trwania umowy, pozostaje w całości do dyspozycji właściciela książeczki.

Ile pieniędzy przysługuje właścicielowi książeczki mieszkaniowej?

Wartość premii gwarancyjnej jest kalkulowana na podstawie różnicy między ceną metra kwadratowego w momencie najwcześniejszej wpłaty a ceną z ostatniego kwartału przed złożeniem wniosku o wypłatę premii. Średnia wartość tej premii zwykle oscyluje wokół 15 tys. zł.

W 2024 roku, podobnie jak w poprzednich latach, maksymalna wysokość premii gwarancyjnej, którą można otrzymać z książeczki mieszkaniowej, to 30% zaoszczędzonej kwoty. Oznacza to, że jeśli przez 5 lat systematycznie oszczędzałeś i zgromadziłeś na książeczce 25 000 zł, przysługuje Ci dodatkowa premia w wysokości 7 500 zł od państwa. Sprawdź nasz kalkulator zdolności kredytowej, wiedząc ile masz zgromadzonych środków na książeczce mieszkaniowej.

Sprawdź także: Mieszkanie bez wkładu własnego

Jak można wykorzystać środki na książeczce mieszkaniowej?

Sytuacje, w których możesz skorzystać z środków zgromadzonych na książeczce mieszkaniowej, zostały przedstawione poniżej:

• Nabycie własności mieszkania lub domu jednorodzinnego.
• Zakup lokalu w budynku mieszkalnym wielorodzinnym.
• Zawarcie umowy z firmą budowlaną na zakupienie lub wzniesienie mieszkania lub domu jednorodzinnego.
• Osiągnięcie statusu członka spółdzielni z prawem do mieszkania.
• Realizacja prac modernizacyjnych lub remontowych w mieszkaniu lub domu, takich jak prace związane z instalacjami.
• Dokonanie wpłaty na rzecz funduszu remontowego w ramach spółdzielni mieszkaniowej lub wspólnoty mieszkaniowej.
• Uiszczenie opłat związanych z partycypacją lub depozytem gwarancyjnym przy wynajmowaniu lokalu poprzez Towarzystwo Budownictwa Społecznego.
• Realizacja projektów mających na celu poprawę efektywności energetycznej, takich jak dodatkowe ocieplenie budynku.
• Inwestycje w nowoczesne i przyjazne dla środowiska systemy grzewcze, takie jak wymiana na bardziej ekologiczne piecyki czy kotły.
• Ulepszenie lub wymiana głównych systemów instalacyjnych w budynku, w tym systemów gazowych, elektrycznych oraz wodno-kanalizacyjnych.
• Pokrycie kosztów związanych z zamianą prawa użytkowania wieczystego gruntu na pełne prawo własności.
• Zaciągnięcie umowy najmu mieszkania w ramach inicjatywy państwowej o nazwie „Mieszkanie na start”.

Sprawdź: Kredyt na fotowoltaikę - gdzie starać się o najlepszy kredyt na panele fotowoltaiczne?

Książeczka mieszkaniowa a kupno mieszkania lub domu

Kupno nieruchomości mieszkalnej – lokalu mieszkalnego w budynku wielorodzinnym czy domu to jedne z transakcji, które można zrealizować dzięki książeczce mieszkaniowej. Wystarczy zarejestrować ją w banku, by w ciągu 90 dni od okazania aktu notarialnego nabycia nieruchomości uzyskać premię gwarancyjną.

Książeczka mieszkaniowa a wkład własny przy kredycie hipotecznym

Kiedyś książeczka mieszkaniowa była popularnym narzędziem oszczędzania na własne mieszkanie. Mimo że obecnie jest ona reliktem z czasów PRL, nadal można ją wykorzystać.

Niektóre banki pozwalają użyć zgromadzonych na niej środków jako wkład własny przy zakupie nieruchomości. Aby to zrobić, trzeba najpierw złożyć wniosek o wydanie zaświadczenia potwierdzającego sumę zgromadzonych oszczędności. To kluczowy krok. Zaświadczenie dołącza się do aplikacji kredytowej. Gdy wniosek kredytowy zostanie zaakceptowany, bank zarządzający książeczką przesyła kwotę premii gwarancyjnej bezpośrednio na konto sprzedawcy nieruchomości.

Jak zlikwidować książeczkę mieszkaniową?

Jeśli mamy książeczkę mieszkaniową np. z banku PKO BP, możemy udać się do dowolnego oddziału banku w celu jej zamknięcia. Procedura jest prosta i niezbyt czasochłonna – wystarczy wypełnić odpowiedni formularz, a książeczka zostanie zamknięta w krótkim czasie. W zamian dostaniemy pewną sumę z premii gwarancyjnej, którą możemy przeznaczyć na różne cele. Ważne jest jednak, aby pamiętać o terminach, zwłaszcza jeśli zależy nam na szybkości wypłaty zgromadzonych środków.

Kliknij i sprawdź także: Dom bez pozwolenia do 70m2 - co warto wiedzieć o domach bez pozwolenia na budowę?

Książeczka mieszkaniowa – jak odzyskać pieniądze ze starej książeczki mieszkaniowej?

Odzyskanie środków zgromadzonych na starej książeczce mieszkaniowej, wraz z naliczoną premią gwarancyjną, wymaga złożenia wniosku o likwidację książeczki w banku prowadzącym rachunek (np. PKO BP SA). Poniżej znajdziesz szczegółowy przewodnik, jak prawidłowo złożyć taki wniosek i jakie dokumenty są potrzebne.

• Odwiedź dowolny oddział PKO BP SA i poproś o formularz wniosku o likwidację książeczki mieszkaniowej oraz wypłatę premii gwarancyjnej.
• Do wniosku będziesz musiał dołączyć odpowiednie dokumenty, które potwierdzają wykonanie czynności uprawniającej do wypłaty premii, np. faktury za remont mieszkania, akt notarialny przekształcenia spółdzielczego prawa własnościowego, czy dokumenty potwierdzające spłatę kredytu mieszkaniowego. Pamiętaj, że wniosek należy złożyć w ciągu 90 dni od dnia dokonania tych czynności.
• Wniosek powinien zawierać:

1. Twoje pełne dane osobowe (imię, nazwisko, adres zamieszkania, numer PESEL).
2. Numer książeczki mieszkaniowej.
3. Dokładną kwotę zgromadzonych środków oraz obliczoną kwotę premii gwarancyjnej.
4. Dokumenty potwierdzające wykonanie czynności uprawniającej do wypłaty premii (jak wyżej).

• Wskazanie rachunku bankowego, na który mają być przelane środki.
• Po złożeniu wniosku, bank sprawdzi kompletność dokumentów i przeprowadzi niezbędne weryfikacje. Jeśli dokumentacja będzie niekompletna, otrzymasz termin na jej uzupełnienie – nie więcej niż 30 dni od dnia złożenia wniosku.
• Jeśli wszystko jest w porządku, bank zlikwiduje książeczkę i przekaże zgromadzone środki wraz z premią gwarancyjną na wskazane konto bankowe.

W przypadku wypłaty premii za remont, konieczne jest przedstawienie faktur i dokumentów potwierdzających prawo własności do remontowanego obiektu. Gdy chodzi o spłatę kredytów, niezbędne będzie zaświadczenie ze spółdzielni mieszkaniowej potwierdzające spłatę.

Dzięki temu, zamiast myśleć o kredycie na wkład własny, zyskasz dodatkowe środki, dzięki którym nie będziesz musiał zaciągać kolejnego zobowiązania.

Czy książeczkę mieszkaniową można przepisać na innego właściciela?

Istnieje możliwość dokonania cesji książeczki mieszkaniowej. Polega ona na przekazaniu praw do wkładu umieszczonego na książeczce osobom z najbliższej rodziny, a więc:

• małżonkowi,
• rodzicom,
• dzieciom,
• dziadkom,
• wnukom,
• rodzeństwu.

Żadna książeczka mieszkaniowa nie może być natomiast przedmiotem obrotu handlowego, co oznacza, że nie można jej ani sprzedać, ani kupić. Może być jedynie przedmiotem cesji pomiędzy najbliższą rodziną, ale może też trafić do osoby niespokrewnionej, choć taka operacja będzie wymagała dopełnienia znacznie większej liczby formalności.

Po śmierci właściciela książeczki mieszkaniowej, jest ona, podobnie jak reszta majątku, przekazywana spadkobiercom.

Sprawdź: Drugi kredyt hipoteczny - czy to możliwe? Gdzie złożyć wniosek o drugi kredyt hipoteczny?

Książeczka mieszkaniowa a Konto Mieszkaniowe z premią

Program "Pierwsze Mieszkanie" opierał się na dwóch elementach – niskoprocentowym kredycie "2 proc." oraz koncie mieszkaniowym. Został on wprowadzony na podstawie przepisów, które zaczęły obowiązywać od 1 lipca zeszłego roku. Aby móc oferować te produkty, banki musiały zawrzeć umowy z Bankiem Gospodarstwa Krajowego i włączyć je do swojego asortymentu.

Korzyści związane z Kontem Mieszkaniowym, takie jak naliczanie odsetek brutto bez obciążenia podatkiem Belki oraz atrakcyjna premia mieszkaniowa zabezpieczająca oszczędności przed utratą wartości, np. wskutek wysokiej inflacji, sugerują, że nowa oferta może przyciągnąć uwagę przede wszystkim rodziców nastolatków w wieku 13-18 lat, a nawet do 26 roku życia. Dzięki można systematycznie oszczędzać na przyszły zakup pierwszego mieszkania dla swojego dziecka.

Zgodnie z regulacjami, konto mieszkaniowe jest dostępne dla osób w wieku od 13 do 45 lat. Można oszczędzać na nim od 3 do 10 lat. Zebrane fundusze, wraz z dodatkową premią, można przeznaczyć na zakup pierwszego domu, mieszkania czy inwestycję w strukturach takich jak spółdzielnie mieszkaniowe.

Aby konto pozostało aktywne, co miesiąc trzeba wpłacać na nie od 500 zł do 2000 zł. W każdym roku kalendarzowym można pominąć jedną wpłatę. Oszczędności będą naliczane według stawki oprocentowania banku, a odsetki są zwolnione z podatku Belki.

Jeśli dokonasz regularnych wpłat, co najmniej 11 razy w ciągu roku, otrzymasz dodatkową premię mieszkaniową z funduszy państwowych. Wysokość tej premii będzie oparta na rocznym wskaźniku inflacji lub wskaźniku zmian cen za metr kwadratowy powierzchni mieszkalnej. Co roku, dla korzyści oszczędzającego, wybierany będzie bardziej korzystny z tych wskaźników.

Kliknij i sprawdź: Ulga mieszkaniowa - czym jest ulga mieszkaniowa i jak z niej skorzystać?