Podstawowym zadaniem zabezpieczenia kredytu jest zapewnienie bankowi dochodzenia roszczeń. W razie braku spłaty może zaspokoić się z aktywów czy z obciążonych rzeczy bez względu na to, czyją stały się własnością. Typ zabezpieczenia zależy od rodzaju kredytu. Kredyt hipoteczny zabezpieczany jest poprzez ustanowienie hipoteki na nieruchomości, natomiast kredyt gotówkowy np. przez zastaw bankowy na rzeczach ruchomych.
Na czym polega zabezpieczenie kredytu?
Zacznijmy od początku, czyli od wyjaśnienia, co to jest zabezpieczenie kredytu. Bank udzielając kredytów, nie może na słowo wierzyć klientom, że ci w terminie spłacą swoje długi. Dlatego zawczasu gwarantują sobie możliwość przeprowadzenia skutecznej windykacji należności, jeśli kredytobiorca nie dopełni warunków umowy, oczekując od niego ustanowienia zabezpieczenia.
Dzięki zabezpieczeniu kredytu w razie ewentualnych kłopotów ze spłatą bank będzie mógł odzyskać całość, a jak nie to przynajmniej część pożyczonych środków. Takie zabezpieczenie spłaty kredytu wyraźnie zmniejsza indywidualne ryzyko kredytowe, czyli takie, które wynika z braku spłaty pojedynczego zobowiązania. Choć wydaje się, że zabezpieczenie kredytu niesie korzyści wyłącznie dla banku, to pewne profity z tego tytułu może mieć też klient.
Prawne zabezpieczenie kredytu może przybierać różną postać. Ogólny podział obejmuje zabezpieczenia osobiste i zabezpieczenia rzeczowe. W praktyce wypracowano mocno zróżnicowane rodzaje zabezpieczeń kredytowych.
Zabezpieczenie kredytu – kiedy jest wymagane przez bank?
Zabezpieczenie kredytu nie jest standardem i nie zawsze jest obowiązkowe. Wymagane jest głównie przy kredycie hipotecznym, gdzie zabezpieczeniem spłaty jest hipoteka. Choć warunki zabezpieczenia spłaty w tym przypadku w każdym z banków są ustalane indywidualnie, to hipoteka ustanawiana jest zawsze, jako że jest solidnym zabezpieczeniem spłaty. Oczywiście oprócz hipoteki można też zastosować dodatkowe zabezpieczenie kredytu.
Jeśli chodzi o pozostałe rodzaje kredytów, to kwestia ustanowienia zabezpieczenia jest raczej indywidualna. Klient decydując się na to dobrowolnie, może uzyskać np. dostęp do promocyjnej oferty. Bank nie ma prawa nikogo zmusić do ustanowienia zabezpieczenia kredytu, może jednak stwierdzić, że ryzyko kredytowe jest tak wysokie, że bez zabezpieczenia uzyskanie finansowania będzie zwyczajnie niemożliwe.
Zabezpieczenie kredytu – jak wpływa na ofertę banku?
Niższe ryzyko kredytowe, jakie niesie za sobą zabezpieczenie kredytu, pociąga też pewne korzyści dla kredytobiorcy. Tym sposobem zyskuje on możliwość negocjowania warunków finansowania. Bank przy odpowiedniej argumentacji może zgodzić się na obniżenie oprocentowania lub prowizji, co obniży całkowity koszt kredytu, dzięki czemu miesięczna rata będzie mniejsza, niż początkowo zakładano. Niekiedy kredytodawca może zgodzić się też na przyznanie wyższej kwoty kredytu lub wydłużenie okresu spłaty.
Zabezpieczenie kredytu nie jest obowiązkowe, jednak skorzystanie z niego może umożliwić dostosowanie oferty finansowania do potrzeb, ponieważ umacnia pozycję negocjacyjną klienta. Najlepiej jednak rozeznać się w temacie samemu, policzyć koszty i dopiero na tej podstawie podjąć decyzję, czy to się opłaca. Jesteś ciekaw, jak wygląda zabezpieczenie kredytu hipotecznego np. w PKO BP? Udaj się do najbliższej placówki i zapytaj o szczegóły.
Zabezpieczenie kredytu – formy zabezpieczeń kredytów bankowych
Zastanawiasz się, co może stanowić zabezpieczenie kredytu? Jest kilka opcji do wyboru. Przede wszystkim warto wiedzieć, że zabezpieczenia kredytów można podzielić na dwa rodzaje: osobiste i rzeczowe. Pierwsze cechują się odpowiedzialnością osobistą osoby dającej zabezpieczenie, co w praktyce znaczy tyle, że za dług odpowiada ona całym swoim majątkiem. Drugie z kolei ograniczają odpowiedzialność osoby dającej zabezpieczenie do poszczególnych składników jej majątku.
Trudno jest stwierdzić, jakie jest idealne zabezpieczenie kredytu. Nie zawsze też sami decydujemy, co może być zabezpieczeniem kredytu, gdyż np. w przypadku kredytu hipotecznego zabezpieczeniem jest hipoteka. Poznaj rodzaje zabezpieczeń kredytów i sam oceń, które z nich będzie najlepsze.
Zabezpieczenie rzeczowe kredytu
Bank może zażądać od kredytobiorcy jednego z zabezpieczeń rzeczowych. Do najczęściej stosowanych zabezpieczeń rzeczowych należą:
- zastaw ogólny – wybrana rzecz ruchoma obciążana jest prawem, na mocy którego wierzyciel w razie czego będzie mógł dochodzić zaspokojenia swoich roszczeń właśnie z tej rzeczy, przy czym nie ma znaczenia, czyją po ustanowieniu zabezpieczenia stanie się własnością;
- zastaw rejestrowy – stosowany zazwyczaj w odniesieniu do kredytu lub pożyczki, dotyczy ruchomości, najczęściej samochodu, z którego dłużnik ma prawo korzystać w okresie ustanowionego zastawu;
- hipoteka – zabezpieczenie kredytu hipoteką to standard przy kredycie hipotecznym. Hipoteka jako zabezpieczenie kredytu działa bardzo podobnie jak zastaw ogólny, z tą różnicą, że hipoteka dotyczy wyłącznie nieruchomości. Określona nieruchomość zostaje obciążona prawem dla zabezpieczenia spłaty kredytu. Niezbędne jest sporządzenie aktu notarialnego ze wpisem do ksiąg wieczystych. Jako zabezpieczenie kredytu zwykle ustanawiane jest mieszkanie;
- kaucja – kredytobiorca składa bankowi zabezpieczenie w postaci określonej kwoty lub papierów wartościowych na okaziciela. Jeśli ustanawiana jest kaucja jako zabezpieczenie kredytu, w momencie spłaty zobowiązania kredytodawca zwraca pieniądze lub papiery wartościowe;
- blokada środków na rachunku bankowym – kredytobiorca zleca blokadę środków na koncie bankowym do momentu, aż spełni swoje zobowiązania względem wierzyciela. W niektórych bankach oprócz środków na rachunku bieżącym wykorzystywana jest też lokata jako zabezpieczenie kredytu;
- przywłaszczenie na zabezpieczenie – kredytobiorca przenosi prawo własności wskazanej rzeczy na wierzyciela;
- ubezpieczenie kredytu – przybiera formę dodatku do kredytu. Zapewnia cesję praw z polisy na rzecz kredytodawcy.
Trzeba w tym miejscu podkreślić, że rzeczowe zabezpieczenie kredytu może dotyczyć zarówno określonej części dóbr kredytobiorcy, jak i dóbr osoby trzeciej, w których skład wchodzić mogą ruchomości, nieruchomości czy różnego rodzaju prawa.
Warto sprawdzić: Bezpieczny kredyt - czy ubezpieczenie kredytu się opłaca?
Osobiste zabezpieczenie kredytu
Zamiast rzeczowego, ustanowić można osobiste zabezpieczenie kredytu. W grupie zabezpieczeń kredytu osobistych znajdują się m.in.:
- poręczenie wekslowe – poręczyciel na równi z wystawcą weksla zobowiązany jest do spłaty kredytu zgodnie z harmonogramem płatności. Weksel jako zabezpieczenie kredytu może zobowiązywać do spłaty całości lub jedynie części określonej sumy. Zabezpieczenie kredytu wekslem jest jedną z najczęściej wybieranych form osobistych zabezpieczeń kredytu, ponieważ jest łatwe do sporządzenia i skuteczne podczas egzekucji;
- weksel in blanco – dokument zawierający jedynie podpis wystawcy weksla, nie ma w nim określonej sumy wekslowej ani terminu płatności. Weksel in blanco jako zabezpieczenie kredytu uruchomiony i uzupełniony sumą należnej kwoty zostaje w momencie, gdy strona zobowiązana w umowie do zapłaty danej kwoty się z tego nie wywiąże;
- poręczenie według prawa cywilnego – poręczyciel zobowiązuje się do spłaty kredytu w sytuacji, kiedy kredytobiorca nie wywiąże się ze swojego zobowiązania w ściśle określonym terminie;
- przystąpienie do długu – na mocy umowy do istniejącego długu i dotychczasowego kredytobiorcy przystępuje osoba trzecia, która przyjmuje rolę dłużnika solidarnego;
- przejęcie długu – na mocy umowy osoba trzecia przejmuje dług i wchodzi w rolę kredytobiorcy;
- gwarancja bankowa – bank zobowiązuje się do zapłaty kredytodawcy sumy pieniężnej odpowiadającej kwocie pozostałych rat wraz z odsetkami, prowizjami oraz innymi kosztami postępowania. Gwarancja bankowa jako zabezpieczenie kredytu ma zastosowanie wtedy, gdy kredytobiorca nie wywiąże się ze swoich zobowiązań wobec wierzyciela;
- cesja wierzytelności – umowa między kredytobiorcą a bankiem, na mocy której kredytobiorca przenosi na bank swoje prawa do uzyskania konkretnej sumy za sprzedane towary lub usługi. Cesja jako zabezpieczenie kredytu prowadzi do zmiany wierzyciela.
Zabezpieczenie kredytu hipotecznego
Przy kredycie hipotecznym w grę wchodzi wyłącznie jeden rodzaj zabezpieczenia, a dokładniej zabezpieczenie kredytu nieruchomością. Najczęściej na kupowanej nieruchomości ustanawiana jest hipoteka. Niekiedy można ustanowić zabezpieczenie kredytu hipotecznego inną nieruchomością niż nabywana, wszystko zależy jednak od indywidualnej polityki bankowej.
Ubezpieczenie nieruchomości stanowiącej zabezpieczenie kredytu w teorii nie jest obowiązkowe, jednak trudno jest znaleźć ofertę, w której dodatkowe zabezpieczenie w postaci polisy nie byłoby wymagane. Jak zmienić zabezpieczenie kredytu hipotecznego i czy w ogóle da się to zrobić? Najlepiej udać się do banku i dopytać, czy jest to możliwe. Jeśli tak, ponownie zostanie przeliczona zdolność kredytowa i dopiero na tej podstawie ustanowione nowe zabezpieczenie.
Zabezpieczenie kredytu gotówkowego
Zabezpieczenie kredytu dla kredytu gotówkowego nie jest standardem tak jak przy kredycie hipotecznym. Bez problemu znaleźć można kredyt gotówkowy bez zabezpieczeń i zupełnie się tym nie martwić. Kredyt niezabezpieczony jest dla banku dość ryzykowny, dlatego niektóre instytucje decydują się poprosić klienta o ustanowienie zabezpieczenia, szczególnie przy dużej kwocie pożyczki.
Często spotkać można ubezpieczenie jako zabezpieczenie kredytu. W ofertach większości banków dostępny jest też kredyt gotówkowy z zabezpieczeniem hipotecznym. W praktyce jest to kredyt pod zastaw, z zabezpieczeniem spłaty w postaci hipoteki w księdze wieczystej nieruchomości. Od kredytu hipotecznego odróżnia się tym, że można ją przeznaczyć nie tylko na zakup nieruchomości, lecz na dowolny cel.
Zabezpieczenie kredytu konsolidacyjnego
Udzielenie kredytu konsolidacyjnego zadłużonemu już klientowi jest bardzo ryzykowne. W końcu skoro doprowadził on już do powstania długów niewykluczone, że nowego kredytu też nie będzie spłacać. Dlatego popularne są hipoteczne kredyty konsolidacyjne, gdzie zabezpieczeniem jest hipoteka ustanowiona na nieruchomości mieszkalnej. Dzięki zabezpieczeniu zyskują obie strony – bank zabezpiecza swoje interesy, a klient może liczyć na preferencyjne warunki kredytowania.
Zabezpieczenie kredytu samochodowego
Zdecydowana większość banków komercyjnych wymaga ustanowienia zabezpieczenia spłaty kredytu na samochód. W Polsce na ogół stosuje się jedną z pięciu form zabezpieczenia kredytu samochodowego: zastaw rejestrowy, cesję praw z polisy AC, przewłaszczenie, weksel in blanco lub depozyt karty pojazdu. Dzięki zabezpieczeniu kredytu można nie tylko zyskać lepsze warunki kredytowania, ale nierzadko też obniżyć kwotę konieczną do wniesienia (wkład własny), by w ogóle uzyskać kredyt.
Zabezpieczenie kredytu – czy warto się na nie zdecydować?
Zabezpieczenie spłaty kredytu po prostu się opłaca i to obu stronom, nie tylko kredytodawcy. Rola zabezpieczenia dla banku jest oczywista – spełnia swoje zadanie w przypadku zaniechania spłaty długu przez klienta. Nie każdy jednak wie, że kredyt z zabezpieczeniem dla kredytobiorcy też niesie wiele profitów. Przede wszystkim ułatwia drogę do kredytu przy niskiej zdolności kredytowej. Ponadto pozwala wziąć wyższy kredyt, który przy braku zabezpieczenia nie byłby możliwy. Zabezpieczenie kredytu jest szczególnie ważne przy zobowiązaniach długoterminowych. W końcu nie da się przewidzieć, co się wydarzy w przyszłości, a przed skutkami niektórych zdarzeń warto zabezpieczyć się zawczasu.
Zabezpieczenie kredytu – o czym warto pamiętać?
Konieczność ustanowienia zabezpieczenia wynika z chęci ograniczenia przez bank ryzyka związanego z udzieleniem finansowania. To dla niego gwarancja, że kredytobiorca spłaci swój dług wraz z naliczonymi odsetkami i opłatami okołokredytowymi, w przeciwnym razie sam dojdzie swoich roszczeń. Należy więc pamiętać, że np. poręczenie komuś kredytu może wiązać się z tym, że w przyszłości ze względu na brak rzetelności w spłacie trzeba będzie za tę osobę uregulować jej dług.
Przy kredycie hipotecznym zabezpieczeniem jest hipoteka, w pozostałych przypadkach forma zabezpieczenia uzależniona jest m.in. od parametrów kredytu czy sytuacji finansowej klienta. Klient też ma prawo przedstawić swoją propozycję zabezpieczenia.