Pojęcie zastawu rejestrowego dla wielu osób jest całkiem obce. Jeśli również się do nich zaliczasz, a w najbliższej przyszłości planujesz kupić używany samochód np. z pomocą kredytu na samochód lub kredytu gotówkowego, koniecznie dowiedz się, co to jest zastaw rejestrowy i gdzie go sprawdzić.
Zastaw rejestrowy – czym jest?
Zastaw rejestrowy stanowi odmianę zastawu zwykłego i jest ograniczonym prawem rzeczowym, obciążającym rzecz ruchomą celem zabezpieczenia wierzytelności. Wszelkie kwestie związane z zastawem rejestrowym reguluje Ustawa z dnia 6 grudnia 1996 r. o zastawie rejestrowym i rejestrze zastawów. Jeśli jakieś zagadnienie tam nie występuje, obowiązują zapisy z Kodeksu cywilnego.
Przedmiotem zastawu rejestrowego mogą być rzeczy ruchome oraz prawa majątkowe o charakterze zbywalnym. Można więc ustanowić zastaw rejestrowy na samochodzie. Na mocy zastawu rejestrowego wierzyciel może zaspokoić się z obciążonej rzeczy, przy czym nie ma znaczenia fakt zmiany właściciela. Wierzyciel jednocześnie ma pierwszeństwo przed wierzycielami osobistymi dłużnika, którzy nie zabezpieczyli swojej wierzytelności zastawem.
Umowa zastawu rejestrowego sporządzana jest przez osobę uprawnioną do rozporządzania przedmiotem zastawu (zastawcą) i wierzyciela (zastawnika). Fakt jej zawarcia musi zostać wpisany do rejestru zastawów.
To może Cię zainteresować: Ubezpieczenie OC i AC - sprawdź ile kosztuje ubezpieczenie Twojego samochodu
Co stanowi przedmiot zastawu rejestrowego?
Zastaw zwykły a rejestrowy mogą mieć niemal identyczny przedmiot zastawu. Zastawem rejestrowym, tak jak zostało wspomniane, można obciążyć rzeczy ruchome, a także prawa majątkowe pod warunkiem, że są zbywalne.
Przedmiotem zastawu rejestrowego mogą zatem być m.in.:
- rzeczy oznaczone co do tożsamości, np. wybrany samochód,
- rzeczy oznaczone co do gatunku, np. towary w magazynie,
- wierzytelności zbywalne, np. udziały,
- prawa na dobrach niematerialnych, zbywalne oraz mające charakter majątkowy, np. licencje,
- prawa z papierów wartościowych, np. akcje,
- zbiór rzeczy ruchomych lub praw, który stanowi całość gospodarczą, nawet jak jego skład ulega zmianom,
- prawa z niebędących papierami wartościowymi instrumentów finansowych, np. tytuły uczestnictwa w instytucjach wspólnego inwestowania.
Ponadto przedmiotem zastawu rejestrowego mogą być rzeczy lub prawa przyszłe, które mają powstać w przyszłości, jak i takie, których właścicielem nie jest jeszcze zastawca.
Sprawdź koniecznie: Aktualny kalkulator kredytowy
Zastaw rejestrowy – jak i gdzie sprawdzić?
Prawo obliguje do ujawnienia faktu ustanowienia zastawu rejestrowego w dowodzie rejestracyjnym. Okazuje się jednak, że sprawdzenie tego dokumentu nie jest wystarczające, gdyż adnotacja na ten temat ma wyłącznie charakter informacyjny, natomiast wpis w rejestrze zastawów ma charakter konstytutywny, tzn. kreuje zastaw.
Stan prawny należy ustalić na podstawie informacji znajdujących się w rejestrze zastawów. Zastaw rejestrowy na samochodzie – jak sprawdzić? Należy wystąpić do sądu z prośbą o udzielenie informacji na temat tego, czy sprzedający jako zastawca sprzedawanego auta będącego przedmiotem zastawu rejestrowego jest wpisany do rejestru zastawów. W tym celu należy złożyć stosowny wniosek. Więcej informacji dotyczących tego, jak sprawdzić zastaw rejestrowy, znaleźć można w odpowiedniej zakładce na stronie www.gov.pl.
Zastaw rejestrowy – co powinien zawierać?
Do ustanowienia zastawu rejestrowego konieczne jest zawarcie umowy o ustanowienie zastawu rejestrowego oraz wpisanie zastawu do rejestru zastawów. Zastaw rejestrowy jest ważny tylko wtedy, gdy oba warunki są spełnione łącznie.
Co ważne, umowa o ustanowienie zastawu rejestrowego musi zostać zawarta na piśmie, w przeciwnym razie będzie nieważna. W dokumencie znaleźć się powinny takie informacje jak:
- data i miejsce zawarcia umowy,
- dane osobiste obu stron umowy,
- przedmiot zastawu,
- wierzytelność zabezpieczona zastawem,
- suma zabezpieczenia,
- podpisy stron.
Zastaw powstaje z chwilą jego dokonania. Jeśli przedmiotem zastawu rejestrowego jest samochód, który w świetle prawa musi być zarejestrowany, zastaw należy wskazać w dowodzie rejestracyjnym pojazdu. Z drugiej strony jednak brak informacji na ten temat w owym dokumencie nie powoduje nieważności zastawu.
Warto wiedzieć: Kredyt na dowód bez umowy o pracę 2021 - gdzie szukać kredytu lub pożyczki na dowód bez zaświadczeń?
Zbycie przedmiotu zastawu rejestrowego – z czym się wiąże?
Zbycie przedmiotu zastawu, wbrew temu, co się niektórym wydaje, nie zawsze powoduje wygaśnięcie zastawu. Wygaśnięcie zastawu możliwe jest wyłącznie w sytuacji, kiedy:
- nabywca przedmiotu nie wiedział i nie mógł wiedzieć o tym, że przedmiot jest obciążony zastawem rejestrowym w chwili jego wydania lub przejścia na niego prawa obciążonego zastawem rejestrowym,
- przedmiot obciążony zastawem rejestrowym najcześciej jest zbywany w zakresie działalności gospodarczej zastawcy i zostaje wydany nabywcy, chyba że ten miał świadomość, że jest to przedmiot zastawu i nabył go celem pokrzywdzenia zastawnika (dotyczy to wyłącznie przedsiębiorców).
Warto jeszcze raz podkreślić, że nabywca ma prawo, a raczej obowiązek, przed zakupem samochodu czy innej rzeczy upewnić się, że nie ma na nim ustanowionego zastawu rejestrowego.
Zastaw rejestrowy a zwykły – czym się różnią?
Zastaw zwykły a rejestrowy pod pewnymi względami są do siebie bardzo podobne. Jeden, jak i drugi stanowi formę obciążenia przedmiotu (lub prawa zbywalnego) prawem, na mocy którego wierzyciel będzie mógł dochodzić zaspokojenia z przedmiotu bez względu na to, czyją on jest aktualnie własnością. W dodatku będzie mieć pierwszeństwo przed wierzycielami osobistymi właściciela przedmiotu.
Podstawowa różnica między zastawem zwykłym a zastawem rejestrowym jest taka, że w przypadku tego pierwszego konieczne jest wydanie rzeczy, co nie jest wymagane w tym drugim. Bardzo często nie jest to pożądane przez żadną ze stron, gdyż dłużnik nadal chce móc korzystać z przedmiotu, a wierzyciel nie chce przechowywać i sprawować pieczy nad przedmiotem zastawu. Dlatego jeśli kogoś interesuje jedynie wpis do rejestru zastawów, bez przekazywania rzeczy, lepszą opcją będzie zastaw rejestrowy.
Dodatkowo przy zestawie rejestrowym istnieje możliwość wyboru sposobu zaspokojenia wierzyciela (zastawnika) z przedmiotu zastawu, a przy zestawie zwykłym nie do końca. Zastawnik nie może np. zatrzymać rzeczy i uznać to za formę spłaty długu. Musi wszcząć postępowanie sądowe, a potem egzekucyjne, które to zaspokoi jego roszczenie z przedmiotu zastawu.
Sprawdź także: Wniosek o kredyt - jak go prawidłowo wypełnić i zwiększyć szanse na kredyt?
