Obecna sytuacja ekonomiczna naszego kraju sprawia, że coraz trudniej jest osiągnąć wysoką zdolność kredytową oraz korzystny scoring bankowy. Globalna pandemia, wysoka inflacja, rosnące stopy procentowe i drożejące kredyty nie sprzyjają zaciąganiu zobowiązań.
Banki podnoszą też kryteria i żądają np. większego wkładu własnego przy wnioskowaniu o kredyt hipoteczny. Niestety w ślad za rosnącymi cenami nie idą pensje Polaków – wiele osób ma problem z zarządzaniem domowym budżetem, spada też ich scoring kredytowy. Jak sobie poradzić w takiej sytuacji?
Czym jest i na co wpływa scoring bankowy?
Scoring – co to jest? Dla osób, które nigdy nie zagłębiały się w terminologię bankową pojęcie oceny scoringowej może niewiele mówić. Jest to jednak powszechnie stosowana metoda, która pozwala sprawdzić wiarygodność finansową klienta i jego zdolność do terminowej spłaty zobowiązania.
Scoring (ang. score) stosuje się przy podejmowaniu decyzji kredytowej. Oznacza ryzyko, jakie wiąże się z pożyczeniem pieniędzy konkretnemu klientowi.
Scoring ma postać oceny punktowej – im wyższy, tym większa wiarygodność klienta w oczach banku. Instytucja analizuje wszystkie czynniki, które mogą wpłynąć na prawdopodobieństwo spłaty zobowiązania i w ten sposób wylicza scoring kredytowy.
Punktacja ocenia ryzyko kredytowe danego klienta w porównaniu do innych osób, które już spłaciły zobowiązanie. Scoring określa zatem wiarygodność kredytobiorcy na tle innych.
Kiedy bank może wypowiedzieć umowę kredytu hipotecznego lub gotówkowego?
Rodzaje scoringów bankowych
Banki na co dzień używają różnych narzędzi do badania wiarygodności klienta – w zależności od tego, czy już korzystał z produktów bankowych, w jaki sposób spłacał zobowiązania i czy nie popełnił w przeszłości żadnego nadużycia finansowego. Wyróżniamy między innymi:
- scoring użytkowy (aplikacyjny) – polega na przyznawaniu kredytobiorcy punktów na podstawie jego danych finansowych i osobistych,
- scoring behawioralny – analiza dotychczasowej współpracy klienta z kredytodawcą oraz sposobu obsługi posiadanych produktów finansowych (np. czy spłacał zobowiązania na czas, miał opóźnienia w płatnościach),
- scoring zysku – bank badając scoring, nie koncentruje się na zminimalizowaniu ryzyka kredytowego, a na osiągnięciu największego zysku, który zapewni klient.
Co wpływa na scoring bankowy?
Przy badaniu scoringu klienta banki analizują wiele parametrów – niektóre z nich pokrywają się z tymi, które kredytodawcy biorą pod uwagę, sprawdzając zdolność kredytową. Wiele jednak wykracza poza standardowe informacje o kliencie. Oto przykładowe czynniki przy ustalaniu scoringu:
- miesięczne zarobki klienta,
- rodzaj i okres zatrudnienia u obecnego pracodawcy,
- wykonywany zawód i stanowisko,
- posiadane zobowiązania,
- wiek,
- stan cywilny,
- liczba osób w gospodarstwie domowym,
- wykształcenie.
Oprócz tego sprawdzana jest sytuacja osobista i majątkowa klienta, np. posiadanie:
- samochodu,
- nieruchomości,
- polis ubezpieczeniowych,
- kart płatniczych,
- oszczędności na koncie bankowym,
- umowy z operatorem telekomunikacyjnym.
Jak widać, wiele parametrów wpływa na scoring kredytowy. Punktacja może być obniżona, np. przez wiele zobowiązań, które posiada klient, na scoring negatywnie wpływa również zatrudnienie na podstawie umowy cywilnoprawnej czy krótki staż pracy u obecnego pracodawcy. Również brak oszczędności czy umowy z telefonią komórkową nie będzie podnosił scoringu kredytowego.
Jak go poprawić? Na ocenę punktową korzystnie wpływa zatrudnienie w sektorze budżetowym, np. w służbach mundurowych oraz umowa o pracę na czas nieokreślony. Scoring podnosi także posiadanie na własność nieruchomości, brak zobowiązań finansowych i wyższe wykształcenie.
Jak obliczyć scoring kredytowy?
Analitycy bankowi mają różne sposoby na obliczenie scoringu kredytowego. Najczęściej pomaga w tym kalkulator – specjalny program komputerowy zaprojektowany w taki sposób, żeby na podstawie konkretnych czynników podać punktową ocenę wiarygodności klienta.
Uzyskany wynik jest zestawiany z tabelą, która pomaga podjąć decyzją kredytową. Jeśli ocena będzie zbyt niska, bank nie udzieli kredytu, ewentualnie może zażądać dodatkowego zabezpieczenia kredytu.
O ile trudno jest samodzielnie ocenić nasz scoring bankowy, to już ocenę, jaką nadał nam BIK, możemy zweryfikować. Chcesz określić swój scoring kredytowy? Jak sprawdzić, czy masz szansę na kredyt?
Pojedynczy raport BIK będący podsumowaniem historii kredytowej oraz zobowiązań finansowych można uzyskać już za 39 zł. Scoring przyjmuje wartość od 0 do 100, a im wyższa ocena, tym większa wiarygodność klienta.
Czy banki obliczają scoring bankowy w ten sam sposób?
System scoringowy, którego używają banki, nie wszędzie jest taki sam – niektóre instytucje posiadają własne oprogramowanie, inne korzystają z zewnętrznych systemów do oceny ryzyka. Modele scoringowe są zróżnicowane, a banki często akceptują różne poziomy ryzyka w stosunku do różnych produktów. Tym samym łatwiej będzie uzyskać kredyt gotówkowy niż kredyt na mieszkanie.
Różnice między scoringiem bankowym a scoringiem BIK
Scoring bankowy i scoring BIK to nie to samo. Biuro Informacji Kredytowej stosuje jeden algorytm to obliczania wiarygodności klienta, z kolei kredytodawcy korzystają z różnych systemów. BIK przy wyliczaniu scoringu ocenia informacje o wszystkich zobowiązaniach, jakie posiada dany klient – uwzględnia nie tylko banki, ale także SKOK-i oraz firmy z sektora pozabankowego (parabanki).
Na ocenę punktową BIK negatywnie wpływają również niezapłacone mandaty oraz inne rachunki. Biuro nie bierze natomiast pod uwagę stanu cywilnego czy wykształcenia klienta.
Czy wysoki scoring kredytowy gwarantuje zgodę kredytową banku?
Jaki scoring BIK jest dobry i zwiększa szanse na otrzymanie kredytu? Maksymalna liczba punktów, jaką może otrzymać klient, wynosi 100 – pożądane są zatem wszystkie wyniki zbliżone do tej wartości.
Przyjmuje się, że najlepszy scoring do kredytu hipotecznego, powinien osiągać wartość powyżej 80. Z kolei klienci, których ocena punktowa wynosi od 60 do 79 punktów, nadal mają szansę na pozytywną decyzję, jednak często muszą spełnić dodatkowe kryteria. Osoby o scoringu poniżej 60 nie są w najlepszej sytuacji – w ich przypadku istnieje duże ryzyko, że nie spłacą zobowiązania.
A co z oceną punktową, jaką stosują banki? Ile powinien wynosić scoring kredytowy w PKO BP, Alior Banku, ING Banku Śląskim oraz innych instytucjach? Dostęp do takich informacji mają jedynie analitycy bankowi.
Kiedy należy podpisać aneks do umowy kredytowej?
Czy niski scoring kredytowy oznacza, że bank nie udzieli kredytu?
Niski scoring w banku z reguły przekreśla szanse na otrzymanie pozytywnej decyzji kredytowej. Oznacza on bowiem wysokie ryzyko, jakie wiąże się z pożyczeniem środków danej osobie.
Osoby, których wniosek został odrzucony po scoringu, mogą oczywiście poprawić swoją wiarygodność finansową. Żeby podnieść scoring kredytowy, można na przykład spłacić posiadane zobowiązania czy zrezygnować z karty kredytowej.
Co zrobić, by mimo niskiego scoringu kredytowego zwiększyć szanse na podpisanie umowy kredytowej?
Bardzo zależy Ci na kredycie? Inne wyjście to negocjacje z bankiem – przedstawienie dodatkowego zabezpieczenia w postaci poręczenia lub hipoteki na nieruchomości. Szanse na pozytywną decyzję mają również osoby, które zdecydują się zmniejszyć wnioskowaną kwotę kredytu.
Nie Przegap:
Ile trzeba mieć punktów w BIK, aby otrzymać kredyt? Jak zdobyć kredyt z niskim scoringiem?
Kredyt bez historii kredytowej. Czy jest niezbędna, by dostać kredyt gotówkowy?
