Człowiek, który żyje na tzw. minimum socjalnym, nie może pozwolić sobie praktycznie na nic. Wizyta w restauracji czy zakup wycieczki wydają się tak samo mało prawdopodobne, jak wzięcie kredytu gotówkowego. Zdolność kredytowa jest bowiem w takim przypadku niewystarczająca. Kogo więc dotyczy określenie minimum socjalne i czy sformułowanie to powinno być wymiennie używane z minimum egzystencjalnym?
Minimum socjalne — czym jest?
Zanim przejdziemy do wyliczeń i odpowiemy sobie na pytanie, ile aktualnie wynosi minimum socjalne, warto pomyśleć o tym, czym w polityce społecznej w ogóle jest to zjawisko.
Minimum socjalne co to? Minimum socjalnym nazwiemy kwotę, która w przekonaniu Instytutu Pracy i Spraw Socjalnych (IPiSS) okazuje się wystarczającą, aby zapewnić człowiekowi życie na podstawowym poziomie, przy zachowaniu możliwości utrzymywania więzi społecznych. Właśnie tym definicja minimum socjalnego różni się od określenia minimum egzystencjalnego, poniżej którego występuje już biologiczne zagrożenie życia. Kwota, która ma okazać się wystarczająca do przeżycia, szacowana jest na podstawie śródrocznych notowań cen upowszechnianych przez GUS, czyli Główny Urząd Statystyczny.
Minimum socjalne — kto określa?
Jak już wspomnieliśmy instytucją, która w Polsce określa minimum socjalne jest IPiSS, czyli Instytut Pracy i Spraw Socjalnych. Jest to instytut badawczy, który działa pod nadzorem Ministerstwa Rozwoju, Pracy i Technologii. IPiSS zajmuje się szeroko pojętą problematyką dotyczącą pracy oraz polityki społecznej w tym bada poziom ubóstwa i wykluczenia społecznego, demografię oraz dochody minimalne w kraju.
To może Cię zainteresować: Bezwarunkowy dochód podstawowy – czym jest i czy Polska wprowadzi bezwarunkowy dochód podstawowy?
Minimum socjalne 2021 - ile wynosi w Polsce?
Jakie jest obecnie minimum socjalne? Zgodnie z definicją, minimum socjalne w 2021 roku powinno wystarczyć na wychowanie potomstwa, regenerację sił życiowych oraz utrzymanie kontaktów społecznych w czasie nauki, pracy oraz odpoczynku. Ostatnie dane dotyczące aktualnego minimum socjalnego dotyczą 2020 roku. Od tego czasu kwota ta wynosi 1265,94 zł, czyli około 41 zł dziennie.
Ile wynosi minimum socjalne w Polsce dla rodziny z jednym dzieckiem? Na zaspokojenie swoich codziennych potrzeb, rodzina ze starszym dzieckiem (13-15 lat), potrzebuje 3346,81 zł, czyli 1115,60 zł na osobę. Rodzice z małym dzieckiem potrzebują 3128,46 zł. W takim razie ile wynosi minimum socjalne na osobę w takiej rodzinie? Około 1042 zł.
Oczywiście mówimy tu o kwotach, które dotyczą rodzin pracujących. Jednoosobowe gospodarstwo emeryckie, według badań IPiSS potrzebuje 1246,49 zł, a dwuosobowe 2081,34 zł, czyli 1040,67 zł na osobę.
Sprawdź także: 12 tysięcy na dziecko – kto otrzyma 12 tys. zł na dziecko w ramach Rodzinnego Kapitału Opiekuńczego?
Minimum socjalne w Polsce — kogo dotyczy?
Minimum socjalne wg GUS dotyczy zarówno dorosłych osób pracujących, dzieci, jak i emerytów. Chociaż niektóre grupy (np. samotne matki czy osoby przewlekle chore) mogą liczyć na dodatkowe renty czy zapomogi wypłacane przez państwo, to nie istnieje coś takiego socjalne minimum dla niepełnosprawnych czy samotnych rodziców.
Ile wynosi minimum socjalne dla jednej osoby? Minimum socjalne dla osoby samotnej aktualnie wynosi 1265,94 zł i kwota ta powinna wystarczyć na:
- żywność,
- mieszkanie,
- edukację,
- ochronę zdrowia,
- odzież i obuwie,
- kulturę i rekreację,
- transport i łączność,
- higienę osobistą,
- oraz inne, drobne wydatki.
W przypadku gdy w rodzinie znajduje się potomstwo, minimum socjalne na dziecko podnosi tę wartość o ok. 1030 zł. Minimum socjalne na jednego członka rodziny w przypadku 3-osobowego gospodarstwa wynosi od 1042,82 zł do 1115,60 zł w zależności od tego, w jakim wieku jest dziecko.
Czym różni się minimum socjalne od egzystencjalnego?
Minimum socjalne a minimum egzystencji, czym różnią się one od siebie? Okazuje się, że bardzo często pojęcia te używane są zamiennie, chociaż całkowicie niesłusznie. Dlaczego? Minimum socjalne powinno zapewnić człowiekowi odpowiednią regenerację sił, możliwość wychowania dzieci oraz dostęp do podstawowej rozrywki, edukacji i kultury Minimum egzystencjalne odpowiada jedynie na zaspokojenie potrzeb konsumpcyjnych, poniżej których następuje już zagrożenie życia biologicznego.
Minimum egzystencji jest więc znacznie niższą wartością, która stanowi granicę niezbędną do przeżycia. Wysokość tej kwoty uwzględnia jedynie koszt żywności oraz mieszkania z pominięciem pozostałych potrzeb.
Od tego roku, mamy również do czynienia z innym zjawiskiem, który martwi wiele osób, żyjących na granicy minimum socjalnego. Alimenty natychmiastowe, bo o tym mowa wynoszą aktualnie 588 zł na jedno dziecko. Czy sąd może jednak żądać takiej kwoty od osoby, która nie ma dobrej sytuacji finansowej? Ciężko odpowiedzieć na to pytanie. Chociaż alimenty natychmiastowe są przyznawane w ciągu 2 tygodni od dnia złożenia wniosku, to sąd zawsze powinien wziąć pod uwagę nie tylko potrzeby dziecka, ale też sytuację finansową osoby, która będzie je płacić.
Minimum socjalne a zajęcie komornicze – co warto wiedzieć?
Przeterminowane zadłużenie nierzadko skutkuje wszczęciem windykacji oraz finalnie zajęciem komorniczym. Aktualnie, mówi się, że osoba, która pracuje na umowę o pracę i zarabia minimum 5300 zł, może spodziewać się, że 50% jej wynagrodzenia zostanie zajęte. A jak wygląda sytuacja w przypadku niższych płac?
Minimum socjalne a zajęcie komornicze. Co ciekawe, komornik może zabrać wszystko z konta tylko w przypadku długów alimentacyjnych. W przeciwnym razie komornik powinien zostawić 75% wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę.
Dowiedź się więcej: Kwota wolna od zajęcia 2021 - zajęcia komornicze
Minimum socjalne a alimenty – o czym pamiętać?
Minimum socjalne przy alimentach odgrywa nieco mniejszą rolę. Oczywiście sąd, ustalając wysokość świadczenia, weźmie pod uwagę wiele czynników, w tym możliwości zarobkowe osoby, na którą zostaną nałożone alimenty. Nie będzie miał jednak żadnych skrupułów co do zajęcia majątku w przypadku opóźnień w spłacie.
Ile wynosi minimum socjalne w krajach Unii Europejskiej i na całym świecie?
Ile wynosi minimum socjalne w Niemczech czy w Czechach? Co ciekawe, nie tylko w Polsce oblicza się minimum socjalne. Podobne działania podejmują inne państwa znajdujące się w Europie. Ile wynosi minimum socjalne w krajach UE a ile na świecie? Minimum socjalne w USA wynosi ok. 2 tys. dol. miesięcznie dla czteroosobowej rodziny. W przeliczeniu na złotówki to ok. 8 tys. zł, czyli ok. 2 tys. na osobę
A ile wynosi minimum socjalne w Europie?
- Minimum socjalne w Czechach według danych z 2019 roku wynosi 3.410 CZK;
- Minimum socjalne we Francji to 466,99 EUR dla osoby samotnej;
- Osoby mieszkające w Szwajcarii mogą liczyć na wiele różnych zasiłków. Ile wynosi minimum socjalne w Szwajcarii? Ciężko znaleźć informacje na ten temat, jednak osoby bezrobotne otrzymują od państwa zasiłek w wysokości 70% średniego wynagrodzenia netto;
- Minimum socjalne w Wielkiej Brytanii — w połowie 2016 roku rząd zastąpił wynagrodzenie minimalne nowymi przepisami krajowego minimum socjalnego. Przepisy te mają zastosowanie wobec wszystkich pracowników powyżej 25 roku życia pracujących w Wielkiej Brytanii. W 2020 roku minimum to wynosi 9,00 £ za godzinę pracy;
- Minimum socjalne w Norwegii wynosi 5600 kr miesięcznie dla osoby samotnej;
- Minimum socjalne w Szwecji — ciekawostką jest, że ten kraj zajmuje 1. miejsce na świecie w rankingu na państwa najmniej dotknięte długotrwałym bezrobociem, funkcjonalnym analfabetyzmem i liczbą osób żyjących poniżej minimum socjalnego;
- Minimum socjalne w Austrii — w tym kraju funkcjonuje gwarantowane minimum wsparcia finansowego, które wynosi: 794,91 EUR dla osoby samotnej, 596,18 EUR na osobę żyjącej w parze oraz 214,63 na dziecko.
- Minimum socjalne w Hiszpanii — w maju 2020 roku został zatwierdzony Minimalny Dochód Życiowy, który wynosi od 462 do 1015 euro.
Kliknij i sprawdź: Kosiniakowe 2021 – dla kogo jest przeznaczone i jak wypełnić wniosek o Kosiniakowe?