Kiedy trzeba zapłacić podatek od pożyczki i ile wynosi?

Pożyczanie pieniędzy to dziś dość powszechna sprawa. Wiele osób zaciąga pożyczki w instytucjach bankowych i pozabankowych, ale również popularna jest pożyczka od osoby prywatnej np. od rodziny czy przyjaciół. Jednak z zaciągnięciem tego zobowiązania wiąże się podatek od pożyczki. Kto musi go zapłacić i ile wynosi opodatkowanie pożyczki? Dowiesz się z poniższego artykułu.
Ekspert
Olga Domagała
Analityk finansowy
Kiedy trzeba zapłacić podatek od pożyczki i ile wynosi?

Czym jest obowiązek podatkowy?

Obowiązek podatkowy określany jest jako zaistnieje określonego zdarzenia na mocy ustawy, które wymusza konieczność zapłacenia podatku. Może to być związane np. z otrzymaniem spadku, uzyskaniem dochodu lub sprzedażą mieszkania.

Jednak sam obowiązek podatkowy nie jest równoznaczny z koniecznością zapłaty. Dochodzi do niej wtedy, kiedy zaczynamy mówić o zobowiązaniu podatkowym. Obowiązek podatkowy wymusza jednak złożenie do US np. prawidłowej deklaracji. W art. 4 Ordynacji Podatkowej definicja obowiązku podatkowego określana jest w taki sposób:

Obowiązkiem podatkowym jest wynikająca z ustaw podatkowych nieskonkretyzowana powinność przymusowego świadczenia pieniężnego w związku z zaistnieniem zdarzenia określonego w tych ustawach

Dlaczego pożyczka podlega opodatkowaniu?

Aby wyjaśnić, dlaczego pożyczka podlega opodatkowaniu, w pierwszej kolejności należy wyjaśnić czym jest podatek od pożyczki. Pod tym pojęciem kryje się podatek PCC, czyli podatek od czynności cywilnoprawnych. Zawierają go umowy dotyczące darowizny, sprzedaży, a także pożyczek, czy dobrze znanych chwilówek.

Jednak PCC jest naliczany głównie w przypadku pożyczek prywatnych. Dlaczego? Ponieważ pożyczasz pieniądze od osoby prywatnej, która nie zajmuje się prowadzeniem działalności opartej o udzielanie kredytu. A więc pożyczka między osobami fizycznymi obcymi, jak i znajomymi oraz krewnymi wymusza opłacenie podatku PCC (jednak nie w każdym przypadku). Nie dotyczy on jednak pożyczek z banków i parabanków.

Porównaj oferty kredytów gotówkowych!
Kwota kredytu
Okres spłaty

Czy podatek od pożyczki jest obowiązkowy?

Czy zawsze od pożyczki płaci się podatek? Pożyczki od firm zajmujących się udzielaniem takiego finansowania, nie są obarczone podatkiem PCC. Inaczej wygląda, gdy pożyczka pieniędzy zaciągana jest od znajomego.

A jak kształtuje się pożyczka gotówkowa od osoby fizycznej dla spółki z o.o a PCC? W tym przypadku również jesteś zwolniony z opłaty podatku. Jak to wygląda w innych przypadkach?

To może Cię zainteresować: Weszła w życie nowelizacja ustawy antylichwiarskiej. Co się zmieniło?

Podatek od pożyczki gotówkowej w banku

Jak kształtuje się umowa pożyczki a podatek PPC? Dzięki temu, że banki są zwolnione z obowiązku płacenia podatku VAT udzielając pożyczki, to nie są one obciążone podatkiem PCC.

Według art. 43. 1 pkt 38 ustawy z dnia 11 marca 2024 r. o podatku od towarów i usług, z podatku zwalnia się usługi udzielania pożyczek i kredytów pieniężnych, a także usługi pośrednictwa w zakresie usług udzielania pożyczek pieniężnych i udzielania kredytów. Dotyczy to również zarządzania pożyczkami pieniężnymi i kredytami przez pożyczkodawcę i kredytodawcę.

Podatek od pożyczki z parabanku

Pożyczka od podmiotu prowadzącego działalność pożyczkową, zwalnia pożyczkobiorcę z podatku PCC. Ważne jest jednak, aby dana firma zajmowała się stale udzielaniem pożyczek.

Należy pamiętać, że istnieje jeszcze coś takiego jak podatek od udzielonej pożyczki prywatnej. W tym miejscu należy wskazać, że wiele osób myli pożyczki parabankowe i prywatne, ponieważ są to dwa bardzo podobne twory finansowe.

Te pierwsze dotyczą instytucji finansowych zajmujących się stricte udzielaniem wsparcia finansowego, a drugie mogą pochodzić od rodziny, znajomych, a także nieznajomych inwestorów.

Należy pamiętać, że umowa pożyczki między osobami prywatnymi powinna być jasna dla każdej ze stron. Niestety na rynku można spotkać się z niemoralnymi praktykami np. lichwiarstwem.

Pożyczka od znajomych obciążona jest przez podatek od pożyczki od osoby fizycznej, którą powinien opłacić pożyczkobiorca. Z podatku PCC zwolnione są osoby, które pożyczyły pieniądze od osób wchodzących w skład I grupy podatkowej, a więc od rodziców, rodzeństwa, teściów i innych najbliższych członków rodziny.

Warto wiedzieć: Czym jest podatek progresywny?

Ile wynosi podatek od pożyczki?

Podatek od pożyczki od znajomego, dalszej rodziny czy pożyczka od osoby obcej, wynosi 0,5% wartości pożyczonej sumy pieniędzy. (art. 7 ust. 1 pkt. 4 ustawy o PCC)

Od jakiej kwoty pożyczki trzeba zapłacić podatek?

Zaciągając pożyczkę od małżonka, rodziców, dziadków, pradziadków, dzieci, wnuków, prawnuków, rodzeństwa, pasierba, ojczyma lub macochy, nie zapłacisz podatku niezależnie od zaciągniętej kwoty.

Jednak, gdy pożyczysz pieniądze od teściów, synowej lub zięcia, skorzystasz ze zwolnienia z podatku do kwoty 9637 zł. W tym przypadku liczy się każda zaciągnięta suma z ostatnich 5 lat.

Do jakiej kwoty pożyczki nie trzeba zgłaszać w przypadku, gdy została zaciągnięta od osoby spoza rodziny? Na kwotę nie wyższą niż 1000 zł.

Przeczytaj również: Pożyczka pracownicza z zakładu pracy. Kto może ją uzyskać i jak złożyć wniosek?

Kiedy jesteśmy zwolnieni z podatku PPC od pożyczki?

Podatek od pożyczki nie musi być opłacony, jeśli zobowiązanie zostało zaciągnięte:

  • u najbliższych członków rodziny,
  • w banku, instytucji pożyczkowej i spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej,
  • w kasie pracowniczej zapomogowo-pożyczkowej, zakładowej itp.,
  • u akcjonariusza spółki kapitałowej lub wspólnika,
  • z innych celowych funduszy określonych w ustawie.

Konsekwencje niezapłacenia podatku od pożyczki

Czy pożyczkę trzeba zgłosić do Urzędu Skarbowego? Niedopełniając obowiązku opłacenia podatku PCC od pożyczki należy liczyć się z dość przykrymi konsekwencjami. Jeśli Urząd Skarbowy dowie się o takim niedopatrzeniu, może zażądać opłacenia nie 0,5% wartości pożyczki, ale 20%.

Dodatkowo warto pamiętać, że opłacenie podatku nie ulega przedawnieniu, więc nawet po wielu latach US może upomnieć się o jego uregulowanie. Zgłoszenie pożyczki do Urzędu Skarbowego (US) jest więc konieczne.

Nie przegap: Jaka kara grozi za niezapłacenie podatku w Polsce?

Ekspert
Olga Domagała
Analityk finansowy
Oceń artykuł to dla nas ważne:
Twoja opinia pozwala nam pisać jeszcze lepsze treści.
Podobne artykuły